بزرگنمايي:

پیام سپاهان - جایزه پروفسور حسابی به پایان نامه دانشجوی دانشگاه کاشان تعلق گرفت. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که رطوبت خاک با تاخیر زمانی چهار ماهه بر روی شاخص سطح برگ اثر می‌گذارد.
به گزارش ایسنا-منطقه اصفهان، الهام داوودی دانش آموخته دکتری تخصصی علوم و مهندسی آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان در پایان نامه خود به "ارزیابی ارتباط شاخص سطح برگ با تغییرات زمانی و مکانی رطوبت خاک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بهشت آباد)" پرداخت.
بنابراین پژوهش، رطوبت خاک، یکی از مهمترین متغیرهای خاک در مطالعات و مدیریت منابع آب و خاک است. رطوبت خاک، از نوع متغیرهای زمانی و مکانی است و یکی از اجزای مهم مدل‌های هیدرولیکی، اکولوژی و آب و هوایی محسوب می‌شود. 
این متغیر به عنوان یکی از مولفه‌های چرخه هیدرولوژیکی، تنها بخش اندکی (15 درصد) از آب‌های شیرین جهان را شامل می‌شود، اما تاثیر بسزایی بر میزان ذخیره آب در چرخه هیدرولوژی دارد. 
رطوبت خاک، اهمیت اساسی در فرآیندهای بیولوژی و بیوشیمیایی نیز دارد و یک متغیر کلیدی محسوب می‌شود که در جابجایی آب و انرژی بین سطح زمین و اتمسفر تاثیر دارد. 
شاخص سطح برگ (LAL) نیز یکی از پارامترهای مهم در بسیاری از مدل های اقلیمی و اکولوژیکی است که به طور آشکار بر روی مبادلات ماده و انرژی در بین جو و سطح زمین اثر می‌گذارد.
در این پژِوهش، رابطه سطح برگ با تغییرات زمانی و مکانی رطوبت خاک، حوضه آبخیز بهشت آباد طی بازه زمانی 2003 تا 2015 انتخاب شد. طی یک دوره رویشی (اکتبر 2016 تا اکتبر 2017) داده‌های رطوبت خاک و LAI در یک دوره رویشی به مدت 9 ماه نمونه برداری شد و تصاویر ماهواره ای LAI و پوشش برف تهیه و اصلاح شدند. 
نتایج این پژوهش نشان داد که مدل پویای توسعه داده شده در محیط و نسیم، قادر به شبیه سازی خوب جریان پایه و دبی کل است. 
به منظور ارزیابی تغییرات مکانی رطوبت خاک، از طریق فرموله کردن و برنامه نویسی در محیط، برنامه نویسی پایتون، مدل توزیعی و ماهانه SM ارائه شد. پس از واسنجی و صحت سنجی نقشه‌های تبخیر و تعرق پتانسیل، تبخیر و تعرق واقعی، برگاب، رواناب سطحی، نفوذ سطحی، بارش مور، رطوبت خاک در حوزه آبخیز بهشت آباد نشان داد که رطوبت خاک با تاخیر زمانی چهار ماهه بر روی LAI اثر می‌گذارد.
سایر نتایج نشان داد که مقادیر LAI حاصل از سنجش از دور، دقت کافی دارد و می‌توان از این محصولات در مطالعات آینده استفاده کرد. 
رطوبت خاک، نقش بسیار حیاتی در تعاملات اتمسفر- سطح زمین از طریق تعدیل جریان انرژی و آب به واسطه تبخیر و تعرق، ایفا می‌کند و از این طریق تاثیر بسزایی بر روی بیلان آب دارد. این مولفه باعث تنظیم میزان آب در دسترس گیاه و تعدیل آب بین رواناب سطحی و نفوذ می شود. برآورد رطوبت خاک، از گام های نخست برای شناسایی خصوصیات طبیعی و توان های ویژه منطقه مورد نظر و بهره برداری بهینه از امکانات آن به طریق علمی است.
اطلاع از میزان رطوبت خاک در تعیین نقشه های رطوبت خاک، پیشبینی هواشناسی، تعیین خشکسالی، سیل و آب و هواشناسی، هیدرولوژی و فرآیندهای سطح زمین و سایر پدیده های اقلیمی، کمک بسیاری می کند. همچنین رطوبت خاک، نقش جدی در کنترل شرای زراعی و تبادل انرژی بین سطح و اتمسفر دارد و تغییرات آن تاثیر مهمی بر روی رواناب منطقه ای و فرسایش زمین می گذارد و برآورد نادرست رطوبت خاک باعث برآورد ناصحیحی از میزان رواناب منطقه خواهد شد. 
درنتیجه، شناسایی بهترین روش در برآورد رطوبت خاک، به محققان کمک می کند که برآورد دقیقی از بیلان آبی منطقه داشته باشد و در نتیجه می توان روش های مدیریتی صحیحی برا حوضه مورد بررسی ارائه کرد. 
بنابر گزارش روابط عمومی دانشگاه کاشان، این پایان نامه در جشنواره پایان نامه های برتر ایران، جایزه پروفسور حسابی را کسب کرد. الهام داودی دانش آموخته دکتری تخصصی علوم و مهندسی آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان، در جشنواره پایان نامه های برتر ایران- جایزه پروفسور حسابی (دوره دوم) به‌عنوان پژوهشگر و دانشجوی برتر انتخاب شد.
این رساله دکتری به طور مشترک با راهنمایی دکتر هدی قاسمیه و دکتر خدایار عبداللهی در دانشگاه کاشان دفاع شد.
کد خبرنگار:13037
انتهای پیام