بزرگنمايي:
پیام سپاهان- طی دو سال گذشته و همزمان با نوسانات نرخ ارز و با سخت شدن شرایط، بازارها
از رونق افتاد. بازار کفش اصفهان نیز از این قاعده مستثنا نبوده و به گفته
فعالان آن رکود به اوج خود رسیده و از رئیس اتحادیه کفاشان گرفته تا مردم،
هیچ کس از شرایط موجود رضایت ندارد.
از هر مغازه داری در بازار کفش می
پرسیم بیشتر چه جنسی برای فروش دارید؟ می گوید: "اکثر اجناس مغازه‌اش
ایرانی است. کمتر می‌توان جنس خارجی به غیر از چینی در بازار پیدا کنیم و
اگر پیدا شود و جنس اصل باشد به حدی گران است که خریدار با وضعیت مالی
متوسط هم از خرید منصرف می‌شود. اجناس ایرانی با کیفیت عالی و قیمت مناسبتر
نسبت به کفش خارجی طبیعتا طرفدار بیشتری دارد؛ اما این عامل هم به رونق
بازار کفش کمک چندانی نکرده و بازار همچنان دچار رکود شدید است".
پیرمردی که به گفته مغازه‌داران، از
کفش فروشان قدیمی بازار سپه است، می‌گوید: وضعیت فروش اجناس بسیار بد است و
از صد خریداری که به مغازه می‌آیند یک نفر شاید خرید کند و کفش فروشان این
راسته در حال ضرر هستند. با این وضعیت اگر شاگرد مغازه دیگری شوم، بیشتر
برایم سود دارد. ما قدیمی های این بازار، دیگر انگیزه‌ای برای باز کردن
مغازه های خود نداریم. قبلا مغازه ام را ساعت 7 صبح باز می‌کردم، اما اکنون
ساعت 11 است و برخی مغازه داران هنوز کرکره مغازه هایشان را بالا نکشیده
اند.
در طرف دیگر بازار فروشنده‌ای جوانی
که گویی بیشتر از ریش سفیدان گلایه‌مند است، می گوید: مسئول نظارت بر این
وضعیت اصناف است، اما نظارتی نیست. جنسی را که قبل از عید 100 هزار تومان
خرید کردم، الان مجبورم 130 هزار تومان بخرم، باید دید آیا اصناف بر وضعیت
فروش تولیدی های کفش هم نظارت می‌کند؟ البته تولیدکنندگان می گویند اجناس
گران شده است، اما مگر چقدر گران می‌شود که هر بار می‌گویند افزایش قیمت
داشتیم. اگر این وضعیت به دلیل نوسانات بازار سکه و ارز است که مدت هاست
نرخ دلار کاهش یافته است. از ابتدای امسال نرخ دلار نوسان زیادی نداشته،
اما بی دلیل قیمت اجناس افزایش یافته است. وقتی در بازار نظارت نباشد
وضعیتی شبیه به امروز پیش می آید.
او می‌گوید: کفش های چینی اصلا
کیفیت خوبی ندارد و کیفیت کفش ایرانی بهتر است، البته اجناس خارجی اصل که
قیمت بسیار بالایی دارند، خوب هستند مثل کفش تولید ویتنام. کفش های ایرانی
کیفیت خوبی دارند و حتی تا چندی پیش قیمت مناسبی هم داشتند، اما متاسفانه
قیمت آنها هم روز به روز در حال افزایش است. مثلا می‌بینیم که در برخی
موارد قیمت جنس ایرانی از خارجی هم بیشتر می شود. البته برخی افراد به
دنبال کفش ارزان قیمت هستند و کمتر به کیفیت توجه می کنند.
او ادامه می‌دهد: شرایط به نحوی شده
که مردم تنها در مواقع نیاز خرید می کنند و بازار اندکی رونق می گیرد،
مثلا در اواخر شهریور ماه که نزدیک بازگشایی مدارس است، اما در شرایط عادی
رکود بر بازار کفش حاکم است.
کفش فروش دیگری می گوید: در حال
حاضر کمبود کفش در بازار نداریم و تولید به خوبی انجام می شود، اما
هزینه‌های آن بسیار زیاد است و در نهایت مردم در خرید دچار مشکل می شوند.
تا دو سال پیش بهترین کفش ایرانی قیمتی حدود 80 هزار تومان داشت، اما امروز
همان کفش را تولیدی ها به کفش فروشی ها حدود 180 هزار تومان می فروشند و
این قیمت به غیر از سود مغازه دار است.
این فروشنده در توضیح وضعیت کنونی
می‌گوید: بازار کفش اصفهان طی دو سال گذشته دچار رکود شده و هر چه پیش می
رویم، شرایط بدتر می‌شود. از زمانی که نرخ دلار دچار نوسان شد، حال بازار
کفش اصفهان رو به وخامت رفت. سه سال پیش قیمت کفش خارجی 120 هزار تومان
بود، اما امروز همین کفش بالای 500 هزار تومان است.
کفش فروش دیگری با تایید صحبت
همکارش، تاکید می کند که طی سه سال گذشته قیمت کفش تا پنج برابر افزایش
یافته است، با این حال بازار تولیدکنندگان کفش رونق گرفته و حتی این موضوع
در تنوع جنس، مدل و کیفیت کفش های ایرانی مشهود است.
او اما با گلایه از نبود نظارت بر
بازار کفش، می گوید: متاسفانه به دلیل عدم نظارت، در هر نقطه شهر قیمت کفش
متفاوت است، مثلا کفشی که در بازار سپه اصفهان 520 هزار تومان قیمت دارد،
همان کفش در خیابان نظر یا میر 720 هزار تومان فروخته می شود و یا در سیتی
سنتر اصفهان 900 هزار تومان قیمت خورده است.
مغازه دار دیگری می گوید: از زمانی
که قیمت‌ها دچار نوسان شده، وضعیت بازار کفش اصفهان هم دچار تغییر شده و
فروشنده ها دچار ضرر شده اند، در تلاشیم مغازه را سر پا نگه داریم، اما
هزینه روزانه مغازه ها بالای یک میلیون تومان است و در صورت تداوم این
شرایط نمی توانیم از پس مخارج بر بیاییم.
با این وجود رئیس اتحادیه کفاشان
اصفهان، معتقد است، بازار کفش اصفهان پتانسیل زیادی دارد و اگر حمایت شوند،
این صنعت رشد می کند. کسانی که در عرصه کفش مشغول فعالیت هستند، در جنگ
اقتصادی امروز ایستادگی می‌کنند.
اکبر زاهدی می‌گوید: اگر مسئولان
تنها پنج درصد بر صنعت پوشاک و کفش تمرکز کنند شرایط بهتر می شود. امروز
بسیاری از تولیدکنندگان ترکیه، ایرانی های مهاجر هستند که سود خود را در آن
کشور دیده‌اند، چرا که توجه مسئولان ترکیه بر صنعت پوشاک است.
او اما در خصوص مشکلات صنعت کفش،
توضیح می دهد: بیشترین مشکلات ما در تامین مواد اولیه کفش است، چرا که با
نوسانات نرخ ارز، قیمت مواد اولیه ثابت نیست و تولیدکننده برای تولید اجناس
امنیت ندارد و نمی‌تواند به قیمت‌ها اعتماد کند، زیرا هر روز شاهد تغییر و
نوسان است. مواد اولیه وارداتی، گران به دست تولیدکنندگان می رسند و مواد
اولیه داخلی نیز تحت تاثیر نرخ ارز و نوسانات آن را دچار التهاب هستند و از
طرفی پایین آمدن قدرت خرید مردم نیز بر رکود بازار کفش زده است.
زاهدی در خصوص شرایط تولیدکنندگان
نیز، می‌گوید: اگر تولیدکنندگان در گذشته زیرساخت‌های خود را برای شرایط
جدید آماده کرده بودند امروز مشکلات کمتری داشتند، اما به دلیل فرصت سوزی
در آن سال ها، امروز با مشکلات بیشتری روبرو هستند.
او در خصوص استاندارد کفش های
تولیدی در بازار اصفهان، می گوید: اگر مواد اولیه کفش استاندارد باشد محصول
نهایی نیز استاندارد خواهد بود، اما به دلیل شرایط خاص اقتصادی در کشور،
دقت عمل در این مورد صددرصد نیست و در مجموع انواع کفش با هر نوع بودجه در
اصفهان وجود دارد.
به اعتقاد زاهدی، رونق بازار کفش
رونق موجب رونق صنعت کفش می شود و چرخ صنایع بسیاری همچون صنعت چرم طبیعی و
مصنوعی، صنعت نساجی و پارچه برای آستری کفش و چکمه، مواد پلیمری رنگ و چسب
و همچنین ماشین سازی و قالب سازی فلزات برای طراحی و غرفه آرایی
فروشگاه‌ها و ... به چرخش درمی آید، بنابراین اگر موانع تولید برداشته شود
ظرفیت اشتغال‌زایی صنعت کفش دو برابر شرایط فعلی خواهد بود.
او در مورد قاچاق و صادرات در بازار
کفش، می گوید: امکان قاچاق کفش بسیار زیاد است و بازار ما از این موضوع
ضربه خورده است، البته اکنون با افزایش نرخ دلار و گران شدن کفش های خارجی،
از میزان قاچاق کفش کاسته شده است، با این وجود امروز بسیاری از واحدهای
تولیدی به دلیل قاچاق تعطیل و کارگران آن بیکار شده اند.
به نظر می رسد در
سالی که بر موضوع مهم رونق تولید نامگذاری شده مسئولان باید از بخش هایی
همچون نساجی و صنعت کفش حمایت های ویژه ای داشته باشند چرا که فعالان بازار
کفش می گویند اگر چه وعده و بسته هایی برای حمایت مطرح کرده اند اما هیچ
کمکی در عمل به این بخش نشده است.