بزرگنمايي:

سپاهان نیوز   روزنامه "اصفهان زیبا" در مطلبی با عنوان "سی و سه پل چشم به راه «بهشتیان» دیگری است" در شماره روز دوشنبه نوشت: قبل از نصب حفاظ در این پل باید این نکته را در نظر گرفت که با سی وسه پل نمی‌شود به صورت آزمون و خطا پیش رفت.
در این مطلب آمده است: چهارصد و بیست وهفت سال است که سی و سه پل یک معبر مهم و جذاب برای اصفهانی‌ها و گردشگران نصف جهان محسوب می‌شود. تن رنجور طولانی‌ترین پل تاریخی زاینده رود بعد از ماجراهای عبور مترو از محدوده‌اش، خشک شدن رودخانه همیشه زنده، یادگاری‌نویسی‌ها و ترک بر روی آسفالت روی پل، حالا درگیر یک تصمیم تازه است؛ می‌خواهند برای تمام دهانه‌های پل «جان پناه» نصب کنند. یک گروه فنی قرار است در این باره تصمیم بگیرند. به گفته معاون میراث فرهنگی اصفهان، انتخاب جنس، محل قرارگیری و نحوه نصب حفاظ بعد از یک مرحله آزمون و خطا، حالا در دست بررسی است. تصمیم نهایی چه خواهد بود؟ آیا سی و سه پل جای آزمون و خطاست؟ آیا مدل سازی‌های کامپیوتری موجود هنوز اختراع نشده‌اند؟ آیا نتیجه، مراقبت از مردم، محدود کردن دسترسی گردشگران به فضای دهانه‌ها و دخالت در منظر میراث مهم اصفهان خواهد بود یا سکه شانس به نفع حفاظت از میراث مهم ایران برخواهد گشت؟
درست در سال 1011 هجری قمری، طولانی‌ترین پل تاریخی اصفهان به دستور الله وردیخان، صدراعظم محبوب شاه عباس کبیر ساخته شد. چه آن زمان که این پل معبر اصلی عبور و مرور مردم از شمال به جنوب شهر بود و چه حالا که بیشتر به عنوان یک میراث تاریخی جذاب در مرکز شهر برای مردم مطرح است، همیشه سی و سه پل میزبان مردم بوده؛ اما حالا مدتی است که بحث حفاظ گذاری برای دهانه‌های این پل مهم، مطرح شده و آزمون و خطایی هم انجام داده اند؛ به این صورت که در یکی از دهانه‌ها، حفاظ چوبی نصب کرده اند تا ببینند چه پیش آید البته که صدای اعتراض کارشناسان و متخصصان و دوستداران میراث اصفهان بلند شد که این نرده‌ها اگرچه شاید جان‌پناهی برای سهل‌انگاری‌های مردمی باشند؛ اما جانِ میراث چه؟ آیا به «جان پناه» سی و سه پل هم فکر کرده‌ایم؟
این روزنامه نوشت: معاون میراث فرهنگی اصفهان در پاسخ به اینکه مسئله نصب حفاظ برای سی و سه پل در چه مرحله‌ای است، گفت: «در اینکه باید حفاظ گذاشت هیچ بحثی نیست. این موضوع قطع است؛ اما چون یک اثر تاریخی است و حساسیت‌هایی در مورد آن وجود دارد، باید بهترین کار را انجام بدهیم. بنابراین ما با همکاری شهرداری و سازمان بهسازی و نوسازی یک نمونه اجرا کردیم تا بررسی کنیم و بازخوردها را بگیریم. این نرده‌ها مورد تایید قرار نگرفتند و قرار شد در شورای فنی دوباره مسئله بررسی شود و نمونه‌های دیگری اجرا کنیم تا هر کدام با شرایط پل و از نظر منظر متناسب بود، اجرا کنیم.»ناصر طاهری افزود: «بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد. برخی می‌گویند باید کاملا مشخص باشد که حفاظ الحاقی است و در معماری پل وجود نداشته. بعضی هم می گویند باید متریال همخوان باشد که این خطر را دارد که در درازمدت به جزوی از تاریخ پل تبدیل شود. بنابراین باید در شورای فنی بررسی شود.»او در ادامه صحبت‌هایش در پاسخ به این که اعضای شورای فنی چه کسانی هستند، گفت: «از همکاران هستند با تخصص‌های مختلف معماری، شهرسازی، حقوقی، باستان شناسی، مرمت آثار، موزه دار و ...» به گفته طاهری، مفتول فلزی، نرده های استیل و شیشه از جمله مصالح دیگری هستند که گمانه زنی درباره استفاده از آنها وجود دارد.معاون میراث فرهنگی اصفهان در پاسخ به سوال اصفهان زیبا مبنی بر اینکه آیا آمار مشخصی از میزان کشته‌شدگان یا مصدومان بر اثر افتادن از سی وسه پل طی نیم قرن اخیر یا حتی یک دهه اخیر وجود دارد، توضیح داد: «آمار دقیقی ندارم ولی هر از گاهی من می‌شنوم که کسی افتاده پایین. ما موظف هستیم امنیت گردشگران را تامین کنیم و در همه جای دنیا هم این مسئله وجود دارد.» ناصر طاهری در پاسخ به کارشناسانی که مخالف نصب حفاظ هستند، گفت: «نظرشان را گفته‌اند؛ ولی خیلی کارشناسان دیگر را هم داریم که می‌گویند حفاظ باید وجود داشته باشد. نظر شورای فنی ما هم بر گذاشتن حفاظ است. همه جای دنیا این کار را می‌کنند. یک اثر تاریخی در یک کشور به من نشان بدهید که پرتگاهی داشته باشد و اثر تاریخی جهانی باشد؛ اما حفاظ نداشته باشد.» معاون میراث اصفهان همچنین درباره امکان اضافه کردن مامور برای گشت زنی و حفاظت از پل در مقابل یادگاری نویس‌ها و از مردم در مقابل خطر سقوط، توضیح داد: «با نیروی فیزیکی نمی‌شود همه جا را کنترل کرد. برای پل سیصد متری چند نفر مامور می‌توان گذاشت؟ نرده‌ها قابلیت جلوگیری از یادگاری نویسی و آتش سوزی و هم حفاظت از مردم را خواهند داشت.»
این مطلب حاکیست: اما از سوی دیگر برخی از کارشناسان، مخالف هر گونه دخالت در منظر و کالبد سی و سه پل هستند. برای مثال، یک عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان، در این باره به ایمنا گفت: «اگر درباره این موضوع بیندیشیم که چه کاری انجام دهیم تا عابران به پایین پل سقوط نکنند، باید گفت که عابر از روی عمد و نه از روی سهو به پایین سقوط می کند، یعنی همه به این موضوع آگاهی دارند که در لبه پل پرتگاه وجود دارد. اگر این موضوع را اینگونه درنظر بگیریم که ممکن است فردی شخص دیگری را به پایین هل دهد دراین صورت باز هم باید بگوییم این اتفاقات در همه جای دنیا وجود دارد. مگر اینکه بگوییم ممکن است افراد نابینا به پایین سقوط کنند؛ اما درباره کودکان باید این مسئله را مطرح کرد که آیا در جامعه دیروز تنها بزرگسال‌ها روی پل می آمدند؟» حسین پورنادری با تاکید بر لزوم مدیریت رفتار کودکان بر روی پل، افزود: «ما تنها می توانیم هشدار بدهیم، مثلا از کابل های رنگی به عنوان هشدار که حالت نصب نداشته باشد و موقتی باشند استفاده کنیم همین؛ هرچند که حتی کابل هم به نظر من درست نیست و ما داریم دل خودمان را خوش می کنیم. مردم باید آگاهی پیدا کنند، باید به آنها به نحوی هشدار دهیم مثلا تابلویی بزنیم که مراقب کودکان باشید؛ خیلی نقاط این کار را می کنیم، مگر از بچه ها مراقبت نمی کنیم که وسط خیابان نروند، خوب چه فرقی می کند؟ بنابراین همان راهکارهای هشداردهنده را می توانیم در پل‌ها کار کنیم.»به گفته او، موضوع ایجاد جان‌پناه در پل های تاریخی اصفهان ازجمله سی و سه پل مدت هاست که مطرح شده است، اما باید توجه کرد که مکان هایی مانند سی و سه پل در قدیم نیز فعال بوده اند. بحث ایجاد جان‌پناه در این پل‌ها به این معناست که پل، متفاوت با حالت اولیه اش باشد. ما می توانیم هشدار بدهیم؛ اما نمی توانیم از چیزی یا کسی محافظت کنیم چون در این صورت باید تمام دهانه را بپوشانیم و در هر دهانه چیزی حدود 120 سانتی متر در معماری پل دخالت کنیم. پورنادری تاکید کرد: «اگر بخواهیم جان‌پناه‌هایی در جان‌پناه های پل ایجاد کنیم، یا به این موضوع معتقدیم که معماری صفویه دارای ایراد است و ما می خواهیم این ایراد را برطرف کنیم که این یک ادعای مهمل است و یا اینکه می خواهیم از سقوط های احتمالی به هر ترتیبی جلوگیری کنیم؛ هیچ کدام از این دو موضوع عملی نمی شود. مردم باید بفهمند و می فهمند. آن کسانی هم که نگران هستند کاسه داغ‌تر از آش شده اند.»
ادامه مطلب به نقل از این استاد دانشگاه حاکیست: «هر نقطه تاریخی دنیا خطرات خودش را دارد و هرجایی ممکن است احتمال سقوط وجود داشته باشد؛ اما در اثر دخالت نمی کنند. به نظر من این کار یک نوع دخالت در معماری اثر است و گویا به این معناست که معماران گذشته به این موضوع نیندیشیده اند درحالی که آنها تمام نقاطی که لازم بوده هشدار داده اند و متوجه این موضوع بوده اند کمااینکه سی و سه پل در هر دوسمت شرق و غرب جان‌پناه دارد. معماری این پل ها از ابتدا به همین صورت بوده است و تشخیص داده اند که به این شکل باشد. کل یک دهانه، خودش یک جان‌پناه است حالا ما بیاییم داخل این جان‌پناه‌ها جان‌پناهی دیگر بگذاریم؟» او ادامه داد: «ایجاد جان‌پناه دوباره در این پل‌ها کارهای روبنایی است و بهتر بود سراغ کارهای اساسی می رفتند که شهرمان به آنها احتیاج دارد. اگر برای سی و سه پل جان‌پناه تعبیه کنیم آن وقت پل شهرستان را چه باید بکنیم؟ دهانه آن پل مگر چند سانتی متر است پل مارنان را چه کنیم؟ این یعنی مداخله کردن در کار معماران بزرگ؛ اگر ایجاد این جان‌پناه‌ها را در یکی از این پل ها انجام دهیم معلوم نیست چه تبعات و چه مشکلات دیگری خواهدداشت.من شخصا هیچ چیزی را برای اضافه کردن به این ‌پل‌ها نمی پسندم، نه چوب، نه شیشه، نه سنگ و نه حتی گلدان، هیچ چیزی را صلاح نمی دانم. این معماری نباید تحت تاثیر هیچ چیزی قرار بگیرد. این پلِ زیبا، به این صورت زیباست.»
در این مطلب آمده است: عبدالله جبل عاملی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان و مدیرسابق اداره کل میراث فرهنگی اصفهان هم در گفت و گو با ایمنا نصب نرده چوبی در دهانه‌های پل را یک اقدام اشتباه دانست و توصیه کرد که نصب حفاظی که حالت سنتی و مطابق کالبد پل نداشته باشد، در محل ورود به دهانه‌ها صورت بگیرد. همچنین احمد منتظر، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان و مدیرکل سابق میراث فرهنگی اصفهان هم نرده گذاری به شکل کنونی را رد کرد و گفت: «تا زمانی که تکنولوژی برای بهتر کار کردن در این زمینه وجود دارد نباید به نرده گذاری اقدام کرد، چراکه نمی‌شود با تاریخ چند صدساله این پل شوخی کرد.چیزی که به‌عنوان جان پناه ساخته می شود نباید دخالتی در ساختمان پل داشته باشد و حفاظ‌ها با نوعی از تکنولوژی ساخته شود که از پایین نمایان نباشد.» حسین آقاجانی، معاون سابق اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان، اما بر لزوم تعبیه جان‌پناه تاکید کرد و افزود: «زمانی که «پروفسور لومر» ازسوی یونسکو به ایران آمد و از مسجد جامع اصفهان نیز بازدید کرد، من از ایشان پرسیدم که ما با وجود داشتن این بافت سنتی و ازطرفی نیز توسعه تکنولوژی و وضعیت روز، چه باید بکنیم؟ ایشان گفت هنر شما باید این باشد که میان بافت‌های سنتی و دنیای مدرن کنونی تعادل برقرار کنید و این دو موضوع را با هم آشتی دهید. سخن پروفسور لومر بر روی من تاثیر بسیاری گذاشت و تا مدت ها به آن فکر می کردم. درست است که نرده گذاری یا هر نوع جان پناه دیگری ممکن است سیمای پل را تا حدی تغییر دهد و به هرصورت نوعی دخالت در اثر نیز محسوب می‌شود؛ اما موضوعِ جان مردم نیز مطرح است؛ این دخالت باید ابعادی داشته باشد، با دقت صورت بگیرد و یکسری فاکتورها و زیرمجموعه هایی دارد که باید رعایت شود ازجمله اینکه باید به راحتی قابل برداشتن باشد یعنی هر زمان که بخواهند بتوانند آن را بردارند.»
این روزنامه اضافه کرده است: به نظر می‌رسد قبل از هر اقدامی باید این نکته را در نظر گرفت که با سی وسه پل نمی‌شود به صورت آزمون و خطا پیش رفت. مگر اصفهان چند میراث مهم دارد که بتواند در سطح جهان به آنها بنازد؟ آن هم میراثی که مثلا فردریک ریچاردز انگلیسی حدود یک قرن پیش درباره‌اش گفته است: «می‌گویند که سی و سه پل پرشکوه‌ترین پل های جهان است و از نظر اینکه در مدخل شهر قرار گرفته است برایش رقیبی نمی‌توان یافت. مسافر هنگام مشاهده این پل یقین حاصل می‌کند که به زودی وارد شهری بزرگ می‌شود. چنانکه این تصور برای مسافرانی که به کانال بزرگ ونیز می‌رسند یا از دریای مرمره به استانبول قدم می‌نهند حاصل می‌شود. لرد کرزن در کتاب مشهور خود این نکته را خاطرنشان ساخته که مسافرت به ایران اگر فقط برای مشاهده «پل اللّه وردیخان» هم باشد ارزش دارد.» در روایت‌های تاریخی آمده است که چندین دهه پیش، زمانی، تعیین شد که به مناسبت انجام مانور و رژه نظامی خودروهای سنگین ارتش، تانکها و نفربرها از روی سی و سه پل عبور کنند. در آن زمان مردی به نام «عباس بهشتیان» زندگی می‌کرد که زندگی‌اش با میراث و روح اصفهان گره خورده بود. او تمام تلاشش را برای جلوگیری از این اقدام به کار گرفت. به هر جا می‌توانست رجوع کرد و به هر دری زد اما نشد که نشد. خبر که قطعی شد، صبح روز موعود، مرد شال و کلاه کرد و به سوی پل رفت، در ابتدای ورودی پل دراز کشید و اعلام کرد که خودروها باید از روی جنازه من بگذرند اگر بخواهند به سی و سه پل وارد شوند عباس بهشتیان «جان»ش را «جان پناه» میراث اصفهان کرد.