بزرگنمايي:

براساس آمارهاي رسمي موجود هفت درصد مردان کشور از لوازم آرايشي استفاده مي‌کنند اين در حالي است که بر اساس بررسي‌هاي جهاني بازار لوازم آرايش در ايران دومين بازار بزرگ در منطقه بعد از کشور عربستان سعودي و هفتمين کشور در جهان است و آسيب شناسان اجتماعي يکي از دلايل عمده گرايش مردان به استفاده از لوازم آرايشي را عدم مشارکت مؤثر پدر در فرزند پروري عنوان کرده‌اند چرا که بروز اين پديده به طور مستمر کودکان را در مجاورت هم‌زيستي مستقيم با مادران قرار مي‌دهد و به صورت ناخودآگاه در خلق و خوي آن‌ها تأثير مي‌گذارد.

عدم احساس خودباوري در مردان عامل استفاده آن‌ها از لوازم آرايشي است

به اعتقاد کورش محمدي، آسيب‌شناس اجتماعي  استفاده از لوازم آرايش توسط مردان ناشي از دلايل متفاوتي است، و عوامل روان‌شناختي و ارزشي، وجود شبکه‌هاي مجازي و الگو گيري جوانان از سوپراستارهاي رشته‌هاي مختلف هنري و ورزشي از جمله دلايل گرايش مردان به استفاده از لوازم آرايشي است.

وي با مدنظر قرار دادن تأثير عوامل روان‌شناختي و ارزشي افزود: کاهش سطح اعتماد به نفس عمومي در جامعه باعث مي‌شود که افراد در مقايسه خود با ديگران به تصويري شکسته در آيينه وجودي خود دست يابند و اين مسئله آن‌ها را وادار مي‌سازد تا به هر قيمتي براي يافتن ابزاري براي محبوب کردن خود در نگاه ديگران تلاش کنند.

رييس انجمن ملي آسيب‌شناسي اجتماعي ايران گفت: اين افراد به علت عدم داشتن احساس خودباوري، خود را دگرگون شده مي‌يابند و از اين رو براي برطرف کردن عقده‌ها و کمبودهاي دروني خود به سمت خورده فرهنگ‌هايي مانند استفاده از لوازم آرايشي روي مي‌آورند چرا که به دليل نداشتن مهارت کافي در پذيرش خود به دنبال ارائه تصويري متفاوت از خود واقعي  به مخاطب هستند.

لزوم مراقبت فرهنگي از جامعه در زمان گذار

محمدي تصريح کرد: جامعه ايران در حال گذار از يک جامعه سنتي به جامعه صنعتي است و اين مسئله طبيعي است که بسياري از ارزش‌هاي ايراني درگذر زمان دچار دگرگوني شده يا حتي تغيير ماهيت دهند بنابراين در اين ميان مراقبت فرهنگي از جامعه لازم و ضروري است اما با اين وجود در اين زمان حساس متوليان فرهنگي با غفلت جامعه را به حال خود رها کرده‌اند.

وي ادامه داد: هر چند طي سال‌هاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي تاکنون ايران توانسته در بسياري از جنبه‌هاي زندگي اقتصادي پيشرفت کند و به قدرت قابل رقابتي در مقايسه با ساير کشورهاي جهان تبديل شود اما به جرات مي‌توان گفت که ايران در عرصه فرهنگ جامانده است.

 ورود تکنولوژي‌هاي وارداتي همراه با مؤلفه‌هاي فرهنگي

رييس انجمن ملي آسيب‌شناسي اجتماعي ايران با اشاره به اينکه فضاي مجازي يک تکنولوژي وارداتي است، افزود: ورود تکنولوژي‌هاي وارداتي همواره با ورود برخي مؤلفه‌هاي فرهنگي نيز همراه بوده است مؤلفه‌هايي که در بسياري از موارد در مقايسه با فرهنگ و سنت‌هاي ديرين ايراني – اسلامي ضد ارزش تلقي مي‌شوند و نکته اساسي اينجاست که اجتماع ضد ارزش‌ها در کنار هم ممکن است به ايجاد يک کلني منجر شود همان‌گونه امروز در ارتباط با نوع پوشش بانوان و يا در خصوص آرايش مردان شاهد اين مسئله هستيم.

محمدي اظهار کرد: ضد ارزش‌هاي هنجار شده در جوامع باعث ايجاد نوعي طبقه ارتباطي براي نسل جوان مي‌شود و افراد را فارغ از جايگاه آن‌ها در طبقات تعريف شده اجتماعي در کنار يکديگر جمع مي‌کند، پديده‌اي که در ادامه منجر به قطع محدوده ارتباط يک جوان با ديگر مراکز فرهنگي انسان‌ساز جامعه مانند مسجد شده و او را به الگو برداري از رفتار ناپسند ديگران ترغيب و وادار مي‌کند.

وي خاطرنشان کرد: امروز ارتباطات ميان دختران و پسران بسيار آزاد و خارج از حدود شرعي و ديني مسلمانان شده است و جوانان نيز به دليل مخالفت والدين با ايجاد روابط راحت و بدون چهارچوب با جنس مخالف خود، اغلب به صورت پنهاني اقدام به برقراري اين‌گونه روابط مي‌‌كنند و در کنار ايجاد چنين دوستي‌هايي هنجارهايي را نيز بر پايه خرده فرهنگ‌هاي زائد وارداتي بر اساس موقعيت و طبقه ارتباطي خود تعريف مي‌کنند.

تکنولوژي يک فرصت خوب براي بشر است

رييس انجمن ملي آسيب‌شناسي اجتماعي ايران با تاکيد بر اينکه تکنولوژي يک فرصت خوب براي بشر است، گفت: نگاه تحديد آميز تکنولوژي زماني آغاز مي‌شود که وسايل مختلف ارتباط جمعي بدون ايجاد ابزار و پيوست فرهنگي مناسب و کارآمد آن به کشور وارد شود چرا که بدون بيمه سازي در حوزه‌هاي مختلف فرهنگ وضع جامعه هيچ تغييري نخواهد کرد و وضع موجود بهبود نخواهد يافت.

محمدي افزود: بيمه سازي فرهنگي بهترين راه ممکن براي موازنه توليدات فرهنگي است بنابراين لازم است متوليان فرهنگي جامعه به جاي مطرح کردن گزينه فيلترسازي و رفع تکليف به دنبال تعريف تکليف براي خود باشند چرا که هر چند گرايش مردان به استفاده از لوازم آرايشي نتيجه استفاده افراطي و خارج از چهارچوب جوانان از وسايل ارتباط جمعي و ماهواره است اما تجربه نيز نشان داده که اعمال مقررات قضايي براي استفاده از اين شبکه‌ها نيز باعث عدم استفاده مردم از اين ابزارها نشده است.

وي با ملزم دانستن تبليغ رسانه‌هاي ملي اعم از ديداري و شنيداري براي ايجاد ارتباط جوانان با گروه‌هاي سالم و مثبت فضاي مجازي ادامه داد: جوان امروز نيازمند توليدات کارآمد فرهنگي است نه کار چکشي در راستاي يک دستورالعمل تشکيلاتي چرا که در عمل نمي‌توان همه کاربران تلفن‌هاي همراه پيشرفته در جامعه را قانون شکن دانست در زماني که افراد مي‌توانند در کمترين زمان ممکن از طريق ايميل‌هاي خود يا هزاران کانال ارتباطي ديگر به کاربردي‌ترين فيلتر شکن در جهان دسترسي پيدا کنند.

رسانه ملي در معرفي الگوها دقت کند

رييس انجمن ملي آسيب‌شناسي اجتماعي ايران اظهار کرد: امروز رسانه ملي ما به صراحت در تبليغ‌هاي خود مردان را به سمت استفاده از لوازم آرايش سوق مي‌دهند، زماني که رسانه از يک ورزشکار معروف ايراني حمايت مي‌کند که به وضوح از لوازم آرايشي استفاده مي‌کند و يا از مجريان مرد گريم شده در برنامه‌هاي خود استفاده مي‌کند چگونه مي‌توان انتظار داشت که جوان امروزي از اين تصاوير الگو برداري نکند؟

محمدي با اعتقاد به اين که اصلاح‌پذيري نسل جوان امروز بسيار مشکل است، خاطرنشان کرد: ديدگاه مردي را که در باور خود نسبت به استفاده از لوازم آرايشي احساس نياز مي‌کند به سختي مي‌توان تغيير داد چرا که از يک سو استفاده از برخورد پليسي در برابر اين افراد بي‌حاصل است و از طرف ديگر انجام کار فرهنگي نيز هر چند لازم به نظر مي‌رسد اما دير بازده است بنابراين بهتر است مسئولان فرهنگي جامعه بر اصلاح ديدگاه نسل نوپاي امروز تمرکز کنند نسلي که نه لوازم آرايشي را مي‌شناسد و نه ديدگاهي درباره استفاده از اين وسايل دارد.

وي گفت: آموزش‌وپرورش بايد همراه با ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامي در همه استان‌ها و نيز سازمان بهزيستي و وزارت کار و رفاه اجتماعي بسيج شوند تا فرهنگ جامعه را در راستاي افزايش سطح خودباوري و نشاط و تعالي ارتقا ببخشند چرا که در بعضي مواقع مردان از لوازم آرايش به عنوان پوششي براي پر کردن خلأهاي رواني خود استفاده مي‌کنند.

 در ايجاد يک پديده اجتماعي دلايل متعددي دخيل هستند

در همين راستا مهدي محبي با اعتقاد به اينکه استفاده از لوازم آرايشي توسط مردان يک آسيب اجتماعي است، اظهار کرد: دلايل متعددي در ايجاد يک پديده يا آسيب اجتماعي دخيل هستند به طوري که تأثير عوامل شخصيتي، اجتماعي، ژنتيکي و جسمي و نبود زيرساخت‌هاي فرهنگي در اين راستا بسيار مهم و تأثيرگذار هستند.

وي افزود: هر چند عامل ايجادکننده آسيب‌هاي اجتماعي در افراد مختلف متفاوت هستند اما وجود عقده‌هاي شخصيتي در افراد، وجود ضعف فرهنگي در جامعه، عدم مديريت نهادهاي فرهنگ‌ساز در کشور، بروز ضعف آموزش پذيري در اجتماع و شيوع چشم و هم‌چشمي ميان هم‌سالان از جمله عواملي است که به فراگيري نسبي استفاده آقايان از لوازم آرايش در ايران منجر شده است.

قائم مقام انجمن آسيب‌شناسي کشور در خصوص پارامترهاي مستعد کننده مردان براي گرايش به استفاده از لوازم آرايش گفت: هر فرد با توجه به وضعيت خانوادگي، شخصيتي و اجتماعي خود ممکن است به سمت استفاده از لوازم آرايش ترغيب شود بنابراين مي‌توان گفت که تفکيک جوامع به دو دسته شرقي و غربي و انتساب استفاده منحصر به فرد يکي از اين جوامع از لوازم آرايش امر اشتباهي است.

محبي افزود: گستردگي استفاده از وسايل ارتباط جمعي در همه جاي دنيا جهان را به يک "دهکده کوچک" تبديل کرده است و استفاده از دو تعبير جامعه غربي و جامعه شرقي بيش از آنکه يک تعريف انساني و ارتباطي باشد يک تعريف جغرافيايي است.

ايران در مسير حرکت از سنت به مدرنيته

وي با اعتقاد به اينکه ايران در حال گذار از سنت به مدرنيته است، ادامه داد: علاوه بر اينکه در اين مسير مردم با يک بحران هويت روبه رو شده‌اند بلکه اين حرکت عواقب و تبعات ناخوشايند بسياري را براي کشور به دنبال داشته است با اين وجود نمي‌توان گفت که اين پيامدهاي ناخواسته محصول جوامع شرقي يا برخواسته از خصلت جوامع غربي است؛ چرا که بروز چنين پديده‌هاي اجتماعي آسيب‌زايي در کشورهاي در حال توسعه نتيجه رسيدن به ايدال هاي مدرنيته جهاني است.

قائم مقام انجمن آسيب‌شناسي کشور خاطرنشان کرد: تبعات حرکت به سوي مدرنيته زماني آسيب تلقي مي‌شود که منجر به از بين رفتن کلي دسته اي از ارزش‌هاي جامعه و يا تغيير آن‌ها شود مانند آن چيزي که امروز در خصوص گرايش مردان به آرايش صورت و تغيير رفتار زنان در انتخاب مدهاي مردانه شاهد هستيم.

محبي با اشاره به تأثير منحصر به فرد رسانه‌ها در تسريع شيوع ضدهنجارها در محيط‌هاي اجتماعي اظهار کرد: پديده‌هاي اجتماعي حاصل رويدادهاي تعميدي هستند و رسانه عاملي است که مي‌تواند سرعت شيوع يک پديده ناهنجار اجتماعي را به يک دهم زمان طبيعي آن کاهش دهد با اين وجود بايد گفت که فيلتر رسانه‌ها با هدف جلوگيري از دسترسي افراد به ابزارهاي ارتباط جمعي گزينه ناکارآمدي است همان‌گونه که تاکنون فيلتر شبکه‌هاي مختلف اينترنتي نتوانسته سودمند واقع شود.

فرهنگ سازي از ايجاد ممنوعيت بهتر است

قائم مقام انجمن آسيب‌شناسي کشور با تاکيد بر انجام کار فرهنگي توسط متوليان اين امر در جامعه تصريح کرد: انجام کار فرهنگي به مراتب از ممنوع کردن دسترسي مردم به شبکه اطلاعات جهاني بهتر است، جوان امروز بيش از اينکه به تماشاي سريال‌هاي دست چندم، تکراري يا کپي شده از روي شبکه‌هاي ماهواره‌اي خارجي نيازي داشته باشد به شرکت در برنامه‌هايي نيازمند است که علاوه بر شاد، آموزنده، سرگرم کننده و جوان پسند بودن، متناسب با نيازهاي روز آن‌ها طراحي شده باشد و با زباني ساده به آن‌ها مفهوم صحيح زندگي کردن را بياموزد.

وي با ابراز نگراني براي آينده ايران گفت: اگر وضعيت کنوني بدون هيچ گونه تغييري ادامه يابد به طور حتم به نقطه اي خواهيم رسيد که جامعه صحنه بروز پديده‌هايي به مراتب مخرب‌تر، خطرناک‌تر و ضد ارزشي‌تر از اکنون خواهد شد و به روزي خواهيم رسيد که ارزش‌هاي معنوي، سنتي و ديني ايرانيان براي هميشه به فراموشي سپرده خواهند شد بنابراين لازم است متوليان فرهنگي جامعه از هم اکنون آموزش‌هاي لازم را براي تحکيم بنيان‌هاي خانواده به خانوارها ارائه داده و از اين طريق در فرهنگ‌سازي هر چه بهتر تلاش کنند.