بزرگنمايي:

سپاهان نیوز - اگر اسپانیا بهترین تیم حال حاضر جهان نباشد، یکی از بهترین‌هاست. یک لحظه خود را جای کی روش گذاشته و به این پرسش فکرکنیم که "در شب مقابله با بهترین تیم جهان، نیاز بچه‌های من چیست و من باید به آن‌ها چه بدهم؟" گزینه‌های احتمالی کیروش به قرار زیر هستند:
الف. زنده سازی احساس مسئولیت در تیم: یاد آوری رسالت و بار مسئولیت سنگینی که بر دوش اعضای تیم است. این که 80 ملیون با 160 میلیون چشمِ نگران منتظرند که آن‌ها کاری کنند حماسی، و با غیرت ایرانی ناممکن را ممکن کنند.
ب. افزایش سطح انگیزه تیم: وعده پاداش‌های آن چنانی و یاد آوری این که این میدانی است که شما می‌توانید از آن سکویی بسازید برای پرواز در فوتبال سطح یک جهان. یادآوری این نکته که در این بازی می‌توانید بازی خوب خود را به رخ استعدادیاب های باشگاه‌های برتر جهان کشیده و راه خود را برای رسیدن به فوتبال اروپا و شهرت و پول باز کنید.
ج. دادن آرامش به تیم: یادآوری این که بچه‌ها این میدانی است که هر فوتبالیست آرزوی حضور در آن را دارد. شما اینجا هستید به این دلیل ساده که شایسته آن بودید. با این اعتماد به نفس وارد میدان شده و از بازی لذت ببرید.
خواندن مصاحبه‌های قبل از بازی کی روش نشان می‌دهد که او گزینه سوم را برگزیده است. این مصاحبه در انتهای مقاله آمده است.
خواندن این مصاحبه به تمام معنا حرفهای به هر صاحب نظر فوتبال توصیه می‌شود. اما دو پرسش در این جا مطرح می‌شود: 1. آیا دادن آرامش واقعاً بهترین گزینه این شرایط است؟ و 2. آیا دیگر همراهان تیم در مورد اهمیت این گزینه سرمربی توجیه و همراه هستند و یا نه؟ آن‌ها از هر فرصتی که به دست آورند برای ایجاد احساس مسئولیت و باال بردن انگیزه استفاده می‌کنند؟ اگر چنین است، امیدوارم که این همراهان تیم فرصت کنند مقاله حاضر را بخوانند.
اما، آیا دادن آرامش بهترین گزینه مربی در قبل از بازی‌های به غایت مهم است؟ در ادامه، این پرسش هم از حیث نظری و هم با شواهد عملی پاسخ داده می‌شود.
پاسخ نظری: هوش هیجانی یعنی قابلیت کنترل احساسات و حفظ تمرکز در شرایط مسابقه. بازیکنی که هوش هیجانی پایینی دارد اسیر هیجانات عاطفی ناشی از مسابقه شده و دچار افت اجرا می‌شود. افت اجرا یعنی سطح اجرای بازیکن نسبت به شرایط تمرین کاهش یافته و مرتکب اشتباهات مهلک شود.
به عکس، بازیکنانی که هوش هیجانی باال دارند در مسابقه نه تنها با افت اجرا روبرو نمی‌شوند که حتی اجرای آن‌ها ارتقاء هم می‌یابد. "احساس مسئولیت بیش از اندازه" و "انگیزه بیش از اندازه" هر دو مخرب تمرکز و مخل هوش هیجانی هستند. بازیکنان سال‌ها در آرزوی مسابقه در میادین بزرگ تمرین کرده‌اند و بنابراین احساس مسئولیت و انگیزه از قبل در آن‌ها در سطح اعالء وجود دارد و بنابراین، مربیان بزرگ برای مسابقات بزرگ به بازیکنان خود فقط آرامش می‌دهند. رایان کیگز اسطوره منچستر یونایتد می‌گوید وقتی در اوان جوانی فرگوسن برای اولین بازی مرا به زمین می‌فرستاد، پرسیدم حال باید بروم در زمین و چه کنم؟ فرگوسن گفت هیچی! فقط برو داخل زمین و از بازی لذت ببر. خودت می دانی که در زمین باید چه کنی!
شاهد عملی: دیشب تیم مصر که در نیمه اول پا به پای روسیه جنگید، در آغاز نیمه دوم با اشتباهاتی بچه گانه از هم پاشید و فرو ریخت. برای آن‌ها که با مسائل روانشناختی و جامعه شناختی آشنا هستند، این شاهد آن است که این بازیکنان در بین دو نیمه دچاراسترس شدید شده‌اند. احتماال مربی و یا همراه دیگری در بین دو نیمه نطقی حماسی کرده و فرموده که "بچه‌ها کل مصر چشم نگران شماست."
در ادامه، ملاحظه نمایید که بازیکنان پر انگیزه و دچار استرس مصر در بازی چه اشتباهات کودکانهای کردند.
(گل اول روسیه دقیقه 47:) همان طور که در شکل 1 نشان داده شده، گولوین از جناح راست یک سانت کم دقت و خارج از هدف به روی دروازه مصر می‌فرستد. دروازه بان مصر ) محمد شناوی (بدترین تصمیم را در مورد این توپ گرفته و با دستپاچگی آن را به زیر پای مهاجم مترصد فرصت روسیه) زوبنین(مشت می‌کند. زوبنین نیز با بی فکری یک شوت نه چندان سنگین و نه چندان دقیق کرده و احمد فتحی با دستپاچگی کامل فاجعه آفریده و پنجمین گل به خودی جام را رقم می زند. در این جا مسابقه سردرگمی و اشتباهات بازیکنان دو تیم در جریان است و روسیه کم اشتباه تر برنده این مسابقه می‌شود.

شکل 1. توپ برای تک مهاجم روسیه سانت شده. مهاجم با آن فاصله چند متری دارد. دو مدافع بین تک مهاجم و دروازه بان هستند.گزینه‌های دروزاه بان عبارت هستند از 1. رها کردن توپ تا از سمت دیگر به اوت برود. 2. تصاحب توپ در هوا. 3. مشت کردن توپ به کرنر و یا گوشه‌های زمین، و 4. مشت کردن توپ به زیر پای مهاجم روس در پشت هیجده.
(گل دوم روسیه دقیقه 59:) ماریو فرناندس از سمت راست محوطه جریمه نفوذ کرده و با یک پاس کاتبک عالی، چریشف را در موقعیت گلزنی قرار داد تا او با شوت بغل پای چپ دومین گل روسیه را به ثمر رساند. در این صحنه، بازیکنان روسیه دیگر سردرگم نیستند و همگی کار خود را با دقت انجام می‌دهند. شکل 2 نشان می‌دهد که علی جبر در جاگیری اشتباه اساسی دارد.

شکل 2. شماره 2 مصر ) علی جبر (با یک جاگیری غلط، اجازه می‌دهد شکاره 6 روسیه) چریشف(یک گل آسان بزند. گزینه‌های علی جبر: 1. به سمت دو بازیکن درگیر برود و بازیکن 21 را پوشش دهد تا اگر توپ از او رد شد، مهاجم در بند دوم گیر نماید. گزینه 2. کمی به راست رفته و شماره 6 را یارگیری نماید. گزینه 3. همین جای بی خاصیتی که هست بماند و آفساید را نیز پر نماید.
(
گل سوم روسیه دقیقه 62:) ژیوبا بعد از مهار توپ در مقابل محوطه جریمه و با جاگذاشتن علی جبر، با ضربه بغل پای دقیق دروازه مصر را برای سومین بار باز می‌کند.
|
شکل 3. علی جبر در حال چسبیده به ژیوبا، به او اجازه می‌دهد که یک پاس از فاصله هیجده قدم روس تا هیجده قدم مصر را پشت به دروازه استپ سینه کرده، چرخیده، توپ را از زیر پای او رد کرده و با فراغ بال وارد دروازه کند.
گل خاطره انگیز ایران به مراکش نیز ماحصل چیزی نبود جز پر استرسی مراکش و اشتباه کاری آن‌ها. در این جام تا کنون 5 گل خودی به ثمر نشسته. آماری برابر با کل گل به خودی‌های جام 2014، و بیش از 5/2 برابر گل به خودی‌های جام 2010. این یعنی برندگان این جام تا کنون تیم‌هایی بوده‌اند که با هوش هیجانی بالا توانسته‌اند با حفظ تمرکز و پرهیز از استرس، سریع و دقیق بازی کنند. داستان بازی ما با اسپانیا نیز دقیقاً از همین قاعده پیروی خواهد کرد. اگر ما دچار هیجان و افت اجرا نشویم، هر دقیقه که بازی به پیش رود، اسپانیا به سمت استرس خواهد رفت و چه بسا اشتباهات آن‌ها موقعیت‌های مطلوبی برای ما بیافریند. اسپانیا علیرغم داشتن بازیکنان ستاره، از دو نقطه ضعف خواهد رنجید. اول آن که اسپانیا دچار چنان غروری است که مساوی با ایران برای آن‌ها حکم مرگ دارد، هم از نظر فردی و هم از نظر تیمی و خطر حذف از جام جهانی. دوم این که شرایط سخت می‌تواند به آسانی موجب از بین رفتن اتحاد ستاره‌ها شود. بخصوص وقتی که ستاره‌ها به خاطر اختلافات قومیتی شکاف ملی هم داشته باشند.
خلاصه مصاحبه پیش از بازی کی روش:
* بازی مقابل اسپانیا که یکی از کاندیداهای جدی قهرمانی است یک فرصت منحصر به فرد است. بازیکنان من روحیه بسیار بالایی دارند و ...
*بسیار هیجان زده هستند که این فرصت را بدست آورده‌اند.
*ما برای انجام یک کار ساده به اینجا نیامده ایم.
* بازی کردن با اسپانیا بازی برای ما برد محسوب می‌شود.
کی روش در پاسخ به سؤال خبرنگار اسپانیایی درباره این که آیا ایران فردا می‌خواهد اسپانیا را شگفت زده کند یا خیر گفت: فردا تلاش می‌کنیم که بازی خوبی انجام دهیم. می دانیم الزم است بیشترین تلاشمان را به خرج دهیم و بهترین بازی خود را به نمایش بگذاریم. باید برای فوتبال احترام قائل باشیم.
ایران تلاش می‌کند مقابل اسپانیا بازی خوبی به نمایش بگذارد. اسپانیا تیم پر قدرتی است که با سبکی سریع و پیچیده توپ، زمان و مکان را کنترل می‌کند. نگرش ما این است که از هر فرصت استفاده کنیم. این مهم است که مثبت بیندیشیم. ما هم، مانند اسپانیا، بازیکنان بسیار خوبی در اختیار داریم. بازیکنان ما ممکن است که در حد آن‌ها میدان دیده نباشند، اما عالی هستند، ما باید سخت تلاش کنیم و متمرکز باشیم. هر چه شرایط سخت تر شود، بازیکنان ما بیشتر فداکاری خواهند کرد. 
ما ضمن احترام به اسپانیا، با هدف شکست دادن آن‌ها بازی خواهیم کرد. این کاری است که باید انجام دهیم. البته باید منتظر ماند و دید طی 90 دقیقه چه اتفاقی خواهد افتاد. اسپانیا شهرت بالایی دارد. آن‌ها شاید از نظر جسمانی و مهارتی از ما بهتر باشند اما این هرگز موجب نمی‌شود که ذهن و روحیه ما تخریب شود.
کی روش درباره رویارویی با هیرو ) سرمربی اسپانیا (گفت: ... فوتبال همیشه پر از سورپرایز است. برای جذب هیرو به عنوان بازیکن زحمت زیادی کشیدم، اما جالب است که او اکنون رقیب است. من عادت دارم که او را در قالب شاگرد خود ببینم. او حقیقتاً مربی با ارزشی است و به دلیل قابلیت‌هایی که دارد می‌تواند تیم اسپانیا را متحد کند. اتحادی که در بازی مقابل چرتغال شاهدش بودیم.) ضمن تمجید از شاگرد سابقی که اکنون سرمربی شده بطور ضمنی و زیرکانه دست بر روی بزرگ‌ترین مشکل بالقوه اسپانیا که تفرقه قومی است می‌گذارد(...
در رابطه با آسیب روزبه چشمی گفت: این برای ما خبر بدی بود، ما او را به خاطر یک آسیب ساده در حین تمرین از دست دادیم. اما مهم نیست، درست است که دلتنگ جای خالی او می‌شویم، ولی ما بازیکنان خوب دیگری داریم که به آسانی جای خالی او را پر می‌کنند. نکته مهم تر آن است که نباید از یاد ببریم که ما یک تیم هستیم. فرهنگ ما می‌گوید که ما فقط یک تیم فوتبال نیستیم. ما یک خانواده واحد، و یک ملتیم. ما نشادن داده‌ایم که هر چه شرایط دشوارتر شود، متحدتر شده و بازی بهتری را به اجرا خواهیم گذاشت.
او در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا اسپانیا قوی‌ترین تیم جام است یا خیر گفت: همه 23 نام تیم اسپانیا مرا نگران می‌کنند! اما چیزی که برای من مهم است، این است که بازیکنان خودم مثبت بیندیشند. من نقاط قوت تک تک ابر بازیکنان اسپانیا را می دانم. ما چنین بازیکنانی دراختیار نداریم، اما باید قوی باشیم و مطمئن هستم با تلاش زیاد و با همکاری تیمی می‌توانیم این کسری را جبران کنیم.
مشکلات مربوط به بازی‌های تدارکاتی ما را همه می‌دانند اما، عده زیادی زن و مرد و کودک و بزرگسال هستند که در ایران با موفقیت وشکست ما خوشحال یا ناراحت می‌شوند. هیچ بهانه ای وجود ندارد و ما برای سربلندی پیراهن ملی بازی می‌کنیم. هیچکس در این تیم انگشت شماتت خود را به سمت دیگری نمی‌گیرد و من به چنین بازیکنانی خیلی افتخار می‌کنم. مطمئن باشید در پایان بازی فردا، مثل همیشه، وقتی به رختکن می‌رویم هواداران ایرانی به ما افتخار خواهند کرد.
خبرنگار پرتغالی پرسید شما چگونه بازی را مدیریت خواهد کرد تا برابر تیم پرستاره اسپانیا به نتیجه برسید؟ هیچ قانون نانوشته ای برای پیروزی وجود ندارد.
هیچ تیمی کامل و بدون اشتباه نیست. امکانی که برای تمام تیم‌ها وجود دارد آن است که از نقص‌ها و اشتباهات تیم‌های خوب حداکثر بهره برداری را بکنند. ما مقابل اسپانیا چیزی برای از دست دادن نداریم. تیم ملی ایران در حال آماده شدن برای جام آسیایی است. دو گزینه هست، یا برد یا شکست. آن‌ها قهرمان اروپا و دارای مجموعه ای از ارزش‌ها هستند. برای غلبه بر آن‌ها ما باید زحمت زیادی بکشیم. آن‌ها هرگز قادر نخواهند بود از نظر روانی انگیزه جنگندگی تیم ما را کاهش دهند. ما به دنبال غافلگیری آن‌ها خواهیم بود. درلحظاتی که باید دفاع کنیم، مبارزه جمعی خواهیم داشت. ضمن رعایت قوانین فوتبال، ما هرگز تسلیم نمی‌شویم و این امکان را داریم که توپ را در اختیارداشته باشیم.
|
یادداشت از وحید ذواالکتاف، دانشیار دانشکده علوم ورزشی دانشگاه اصفهان.
انتهای پیام