بزرگنمايي:

سپاهان نيوز- در طول تمام سال‌هاي گذشته يکي از اصلي‌ترين مسائلي که صنعت عمراني ايران با آن درگير بوده بحث خودکفايي در برخي از حوزه‌هاي زيرساختي مانند توليد ريل يا واگن ملي بوده است.

با وجود آنکه در سال‌هاي قبل تعدادي از شرکت‌هاي واگن‌ساز داخلي موفق شدند نخستين توليدات خود را به مشتريان‌شان تحويل دهند، اما بحث رساندن ريل ملي به شرکت راه‌آهن و شرکت ساخت با ابهام‌هاي زيادي مواجه شد.

در شرايطي که ذوب‌آهن اصفهان اعلام کرده بود تا اواسط يا اواخر سال 1394 نخستين محموله از ريل‌هاي توليد شده ملي را به راه‌آهن تحويل خواهند داد، اما هرگز اين اتفاق محقق نشد.

بخشي از دلايل مربوط به اين مشکل به نرسيدن منابع اعتباري، بخشي به جابه‌جا شدن مديران ذوب‌آهن ايران و بخشي به نياز براي تاييد نهايي کيفيت محصولات بر مي‌گشت. اين ابهام‌ها باعث شدند توليد ريل ملي براي مدتي نسبتا طولاني با تاخير مواجه شود و سرانجام رساندن آن به سال 1395 برسد.

در راستاي حمايت از توليدات ملي، شرکت راه‌آهن تلاش‌هاي زيادي به کار بسته است يکي از اين تلاش‌ها مربوط به ناديده گرفتن بخشي از بدهي‌هاي ذوب‌آهن مي‌شود و بخشي ديگر که شايد اصلي‌ترين اهميت را در اين توافق دارد، مربوط به گران خريدن ريل از توليدکننده داخلي در قياس با خارجي‌هاست، موضوعي که مي‌تواند قدري از نظر مزيت‌هاي نسبي و اقتصاد رقابتي براي ايران دردسرساز باشد.

هرچند نمي‌توان انتظار داشت حمايت از ريل ملي متوقف شود، اما قطعا اين محصول بايد در دو حوزه متفاوت امکان رقابت با خارجي‌ها را به دست بياورد. موضوع نخست کيفيت ريل توليدي در ايران است هرچند اين ريل به خطوط سنگين اختصاص نخواهد يافت، اما قطعا بايد در ماه‌ها و هفته‌هاي آينده امتحان خود را طوري پس دهد که امکان جابه‌جايي آن وجود داشته باشد.

ديگر موضوع بحث قيمت تمام شده ريل ملي خواهد بود. اگر بنا باشد در بلندمدت راه‌آهن و شرکت ساخت از ريل‌هاي داخلي استفاده کند، قطعا بايد اين محصولات از نظر قيمتي نيز توان رقابت با رقباي خارجي خود را به دست بياورند و اين موضوع جز با کاهش قيمت‌ها ممکن نيست.

با وجود تمام اين مسائل ذوب‌آهن کار خود را براي ساخت ريل‌هاي جديد آغاز کرده است. طبق ارزيابي‌هاي ابتدايي اين شرکت توانايي آن را دارد که در سال حدود 400 هزار تن ريل جديد به بازار عرضه کند و اين در حالي است که راه‌آهن در پيش قرارداد ابتدايي خود خريد 40 هزار تن از ريل‌هاي ذوب‌آهن را در دستور کار قرار داده است، در صورتي که تمام ظرفيت بالقوه در نظر گرفته شده در اين شرکت به خط توليد نهايي برسد مي‌توان انتظار داشت که بخش قابل توجهي از نياز داخلي تامين شده و حتي صادرات اين محصول در آينده ممکن باشد، موضوعي که البته نهايي شدن محصولات توليدي و قرار گرفتن آن در صف رقابت تکليف‌اش را روشن مي‌کند.