آنهايي که رنگها را ميشنوند و صداها را ميبينند!
مقالات
بزرگنمايي:
fiogf49gjkf0d
در سيستم اعصاب مرکزي،
سلولها يا رشتههاي عصبي به صورت مستقم به هم متصل نيستند. بلکه بين
انتهاي سلول قبلي با ابتداي سلول بعدي فضاي بسيار کوچکي وجود دارد که به
اين فضا در اصطلاح پزشکي سيناپس ميگويند.
براي اينکه يک سلول عصبي
بتواند پيامي را به سلول ديگر انتقال دهد بايد از انتهاي خود مادهاي به
داخل اين فضاي کوچک ترشح کند. (به اين ماده در اصطلاح پزشکي نوروترنسميتر
مي گويند) اين ماده بر روي گيرندهايي که در ابتداي سلول بعدي قرار دارند
مينشيند و به اين ترتيب پيام منتقل ميشود، در سيستم عصبي نوروترنسميترهاي
زيادي وجود دارند که ترشح هرکدام منجر به علائم خاصي ميشود.
دوپامين
و سروتونين دو نوروترنسميتري عمدهاي هستند که سوء مصرف شيشه يا مواد محرک
باعث افزايش ترشح آن ها در مغز ميشود و اختلال در نسبت ترشح آن ها در
ايجاد بيماريهايي مانند افسردگي يا دوقطبي نقش اساسي را بازي ميکند.
مخدر
شيشهاي که در حال حاضر در بازار قاچاق مواد محرک ايران وجود دارد بيشتر
به صورت کريستالهاي ريز (مانند شکر) است که در تکههاي کوچک يک لوله
پلاستيکي (ني نوشابه) جاسازي شده و سر و ته آن بسته ميشود، اين ماده به
شکلهاي ديگري از جمله بلورهاي شفاف و تيز و.... نيز عرضه ميشود.
قاچاقچيان
مواد با اين شعار که "شيشه حاوي مورفين نيست پس اعتياد آور نيست" مصرف آن
را تبليغ ميکنند و متاسفانه بسياري از افراد ناآگاه خواسته يا ناخواسته در
دام اين ماده محرک گرفتار ميشوند. واقعيت اين است که شيشه يک ماده محرک
بسيار اعتياد آور است به طوري که در بسياري از مقالات پزشکي قدرت اعتياد
زايي آن را بيشتر از مواد محرکي مانند کوکائين ميدانند.
بخاطر داشته باشيم که در حال حاضر درمان اعتياد به شيشه و مواد محرک مشکلترين درمان در زمينه درمان سوء مصرف مواد است.
اين
ماده به چهار صورت کشيدني، استفاده از طريق بيني، خوردني يا تزريق ممکن
است مورد سوء مصرف قرار گيرد. براي کشيدن آن از پايپي شيشهاي که مخصوص
اينکار است، لامپ، چراغ خودرو و .... استفاده ميکنند.
شيشه از
ترکيبات آمفتامين يا مت آمفتامين در آزمايشگاه هاي غيرقانوني ساخته ميشود،
قرص اکستاسي نيز از ترکيبات همين مواد است، اين مخدر در حقيقت هيدروکلرايد
مت آمفتامين است که علاوه بر شيشه به آن آيس يا کريستال هم گفته ميشود،
البته در استان هاي شرقي کشور به کراک هم کريستال ميگويند.
سوء
مصرف شيشه ترشح دوپامين، سروتونين و نور اپي نفرين را در سيناپسهاي عصبي
در مغز به شدت افزاش ميدهد و منجر به تحريک سلولهاي مغز ميشود،در نتيجه
شخصي که به سوء مصرف شيشه روي ميآورد در ابتدا علائم بسيار خوبي را تجربه
ميکند.
در ابتدا سوء مصرف شيشه باعث ميشود که تجربههاي لذت بخش
با شدت بيشتري احساس شوند، فرضاً اگر شما از شنيدن يک موسيقي لذت ميبريد و
محو آن ميشويد شخصي که ماده محرک استفاده کرده است بر روي نتهاي آن
موسيقي پا ميگذارد و همراه با آن به پرواز در ميآيد!
قدرت تمرکز و
اعتماد به نفس در چنين فردي به شدت بالا ميرود، خطر را از خود دور
ميداند. حال تصور کنيد چنين فردي در حال رانندگي چه وضعيتي خواهد داشت! به
خاطر جرات زياد فاصله ايمن را در نظر نميگيرد. با سرعت زياد از فواصل کم
سبقت گرفته و جاده را محيط خطرناکي براي خود و ديگران ميکند!
معمولاً
اين افراد توسط پليس دستگير ميشوند، اگر هم تصادف کنند تصادفهاي مرگباري
خواهند داشت. اين افراد بسيار مهربان و صميمي ميشوند، خلاقيت اشان زياد
ميشود، شخصي که تا ديروز نميتوانست يک خط شعر حفظ کند شاعر ميشود و شعر
ميگويد! بسيار دست و دلباز ميشوند و به راحتي ميتوان از آن ها پول يا چک
گرفت! پس احتمال سوء استفاده مالي از اين افراد وجود دارد!
در
ابتدا حتي ممکن است وضعيت اقتصادي اين افراد بهتر شود! اين درست مانند آن
است که بيمار وامي با بهره زياد به خودش ميدهد و احساس ميکند ثروتمند شده
است ولي وقتي اين وام را پس ميدهد به شدت فقير و بي چيز ميشود!
مصرف
حتي مقدار کم شيشه منجر به بي خوابي ميشود، معتادان به شيشه شب تا صبح
نميخوابند، دائم در حال عوض کردن کانال تلويزيون يا گوش کردن به موسيقي
هستند، بي قرار ميشوند و يک جا دوام نميآورند و اشتهاي اين افراد به شدت
کاهش پيدا ميکند. يکي از مواردي که اطرافيان به شخص مشکوک ميشوند کاهش
وزن شديد و کم خوابي است.
با مصرف زياد؛ تنفس و ضربان قلب افزايش
يافته، طپش قلب پيدا ميکنند، فشار خون و دماي بدنشان بالا ميرود و احساس
گرما ميکنند پس زياد آب ميخورند، ضربان قلب نامنظم ميشود، به شدت تحريک
پذير و پرخاشگر ميشوند و ممکن است دست به هر خشونتي بزنند، اضطراب، گيجي،
لرزش اندام ها، تشنج و در نهايت ايست قلبي و مرگ هم از ديگر عوارض سوء مصرف
شيشه است.
سوء مصرف طولاني مدت شيشه منجر به ايجاد بدبيني شديد،
خشونت، کاهش شديد حافظه، توهمهاي شنوايي و بينايي، سايکوز (جنون آني) و
بسياري اختلالات عصبي ديگر و در نهايت مرگ ميشود. اين افراد توهمهاي
جالبي دارند! ممکن است رنگها را بشنوند و صداها را ببينند.
متاسفانه
شيشه شخص را در وضعيتي قرار ميدهد که تمايل به درمان ندارد و شايد اين
مصيبت بار ترين تأثير شيشه بر مغز باشد که درمان و پيگيري اين افراد را
مشکل کرده است.
به علت ترشح زياد نوروترنسميترها، بعد از اندک زماني
انتهاي اعصاب مغز تحليل رفته و مغز نميتواند روند طبيعي خود را داشته
باشد و بيمار ديگر علائم خوبي تجربه نميکند، بلکه فقط به خاطر ترس از
عوارض ترک شيشه که مربوط به کارکرد ضعيف مغز است اقدام به سوء مصرف آن
ميکند.
به خاطر داشته باشيم که اعتياد به مواد در هر نوع آن که
باشد در ابتدا با تجربههاي بسيار لذت بخشي همراه است به صورتي که شخص
اعتقاد پيدا ميکند که ميتواند به صورت کنترل شده مواد را مورد سوء مصرف
قرار داده و از تجربههاي لذت بخش آن برخوردار شود، غافل از اينکه ثابت شده
است که مصرف حتي مقدار کم مواد مخدر يا محرک ساختمان مغز و کارکرد آن را
به طور هم زمان تغيير ميدهد.
همچنان که گفته شد در حال حاضر درمان
مواد محرک از جمله شيشه از مشکلترين درمانهاي سوء مصرف مواد است که توسط
يک تيم مجرب صورت ميگيرد. براي درمان، بر اساس مدت، مقدار، نوع و روش مصرف
ممکن است فرد نياز به درمان دارويي، بستري و يا سرپايي داشته باشد.
بعد
از آن اختلالات روانپزشکي بيمار بايد توسط روانپزشک آشنا به درمان سوء
مصرف مواد مورد بررسي و درمان قرار گيرد و به دنبال آن يا هم زمان آموزش
خانواده، آموزش مهارتهاي بهبودي اوليه و پيشگيري از بازگشت و رفتار درماني
انجام شود.
لینک کوتاه:
https://www.payamesepahan.ir/Fa/News/4540/