پیکانی به دنبال نوستالژیهای از بین رفته ایران
فرهنگی
بزرگنمايي:
پیام سپاهان - ربکا اگلین، زن آلمانی تبار است که بعد از تجربه خاطرات کودکی خود در آلمان و نظاره روند مرگ نوستالژیهای کودکیاش در این کشور، ایران امروز را محکوم به سرنوشت کشورش، آلمان دانست. با دانش محدودش از خاطرت ایران قدیم، با پیکان، ماشین خاطرات ایرانیان، به دنبال کشف و ثبت باقی خاطرات ایرانیان است.
زن بور و چشم روشنی که در مقابل چشمان تیره و پوست سبزه من نشسته، جزئی از آلمان کنونی است که آینده ایران کنونی را ناظر است. ربکا بعد از خواندن یک کتاب از شرح "گردش در ایران"، که شروع آن از مناطق بختیاری بوده، خیال تکرار تجربه آن سفر، سالها پس از چاپ به سرش میزند و کارش را آغاز میکند.
ایده اولیه این سفر، مقایسه تغییرات به وجود آمده در این کشور از سال چاپ کتاب "20 روز در ایران" تا به امروز بوده، کشف این تغییرات برای اون جالب است؛ چرا که تغییرات احتمالی رخ داده در ایران را از سنین کودکی تا به امروز در کشور خودش، آلمان به شکل دیگری تجربه کرده است.
در زمان کودکی او، "دیوار برلین" در ذهنش علاوه بر نماد جنگ سرد، پردهای میان دو دنیای متفاوت آلمانی بود؛ دنیایی میان آلمان شرقی و غربی. دو دنیای متفاوت در یک کشور که تا پیش از فروریزی آن، همسایگان این دیوار بدون لمس یکدیگر، بعضا مکمل هم بودند، اما با ریختن این دیوار و پدیداری اختلافات دو بخش این کشور، شرایط هر دو بخش رو به جهت هم رشد یا سقوط کرد!
سنتها در اختلاط این دو فرهنگ کم و کمرنگ شدند و مدرنیزه و سنت ترکیبی به وجود آورد که نه به دنیای سنتی شباهت داشت و نه به دنیای کاملا مدرن، در این بین، ربکا دلتنگ سنتها، اتفاقات و نمادهای سنتی کودکی خود شد. او بعد از مطالعه کتاب و سفر اولش به ایران، متوجه شد ایران هم در شرف تغییر است.
بعد از بازگشتش به آلمان، متوجه شد ایرانیهای مقیم آلمان، دلتنگ ایران قدیمی هستند؛ در یکی از سفرهایش به ایران، در سال 2013 یکی از دوستان ایرانیاش، خانه دوران کودکی خود را به او نشان داده بود؛ خانهای که تقریبا تخریب شده بود ولی حوض و فواره وسط آن، هنوز دلچسبی آن عمارت را گواه بود.
همراه ربکا به او گفته بود که در زمان کودکی او، هر سال نو، این حوض پر از آب و ماهیهای قرمز و کوچک میشده ولی امروز تمام آن حوضها تخریب شدهاند. ربکا متوجه شده بود که امروز ساختمانها و خانههای کوچک در طبقات زیاد، جای خانههای بزرگ و یک طبقه با حیاطهای زیبا و هوشربا را گرفتهاند.
به نظر او، اخلاق و فرهنگ مردم ساکن در خانههای قدیمی ایرانی، با مردمی که امروز روی سر هم و در طبقات مختلف یک برج رشد میکنند بسیار متفاوت و جالب توجه است و احتمالا امروز با ظهور این تغییرات، نوع و نحوه همزیستی مردم ایران دستخوش تحول قرار گرفته است.
ربکا در سفرهای خود با "حمام عمومی" ایرانیان آشنا شده بود، جایی که مردان ایرانی معامله میکردند و معاشرتهای اجتماعی زنان در آن شکل میگرفته، او با این که حمام عمومی را تجربه نکرده است، اما مشتاق به تحقیق و حتی تجربهی آن است و در این فکر است، تا مسائلی که برای ایرانیان عزیز بوده و هست اما به دلیل روزمرگیها در زندگی آنها، کمرنگ و کمرنگتر شده را به تصویر بکشد.
ربکا در یک سفر به شیراز و همصحبتی با یک معمار، متوجه شده بود که باغها و فضاهای سبز این شهر که به بهشت شهره است، جای خودشان را به ساختمانها و هتلهای تنگ و تاریک دادهاند. او اطمینان دارد که مردم این شهر متوجه تغییرات شهر نمیشوند تا روزی که دیگر باغی وجود نداشته باشد و مردم دلتنگ باغ شوند؛ اتفاقی که او در آلمان شرقی تجربه کرده بود!
-بعد از ریزش دیوار برلین، مردم آلمان شرقی خوشحال بودند، چرا که از این به بعد میتوانستند محصولات غربی را بخرند و موسیقی غربی گوش کنند ولی بعد از گذشت 10 سال مردم فهمیدند چه اتفاقی افتاده و از آن به بعد، به دنبال یافتن گم شدههایشان هستند، حتی چیزهای کم اهمیتی مثل غذا، یا یک نقاشی روی دیوار خیابان.
ایده اول پشت ماجراجوییهای ربکا در ایران، همین مسائلی بود که احساس میکرد در شرف محو شدن هستند و الان با سفر خاص خود، قصد دارد تا چیزهایی مثل توالت ایرانی، پارکهای شیراز و حمام عمومی را ثبت و یادآوری کند، با کمک "خودروی خاطرات ایرانیان"، پیکان.
او معتقد است که بعضی از این مسائل تاثیرات زیادی بر ایران دارند مثل فضای سبز تخریب شده در شیراز و بعضی دیگر جنبه نوستالژیک دارند، مثل پیکان؛ البته انتخاب پیکان برای او صرفا جنبه نوستالژیک نداشته است چون به نظر او، پیکان نماد اقتصاد ایران است که زمانی شکوفا شد و حالا که میداند اقتصاد ایران، در شرایط سختی قرار دارد، قصد دارد تا با سفرش در ایران به وسیلهی پیکان، به مردم ایران یادآور شود که میتوانند گذشته را شکست دهند.
ماجراجویی ربکا، برای زنده نگه داشتن چیزهای کوچک و خاص است.
-
سه شنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۱:۰۷:۴۷ AM
-
۱۳۲ بازديد
-
ایسنا
-
ربکا اگلین
لینک کوتاه:
https://www.payamesepahan.ir/Fa/News/97374/