بزرگنمايي:

پیام سپاهان - اصفهان- بهره گیری از شبکه های اجتماعی برای غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان به عنوان ظرفیت مهم و جدید به اعتقاد شماری از روان شناسان تربیتی نیازمند اطلاع رسانی، آگاهی بخشی، برنامه ریزی و آموزش همه جانبه است.

به اعتقاد کارشناسان امر استفاده از فناوری‌های نوین و شبکه‌های اجتماعی در دنیای صنعتی مدرن اجتناب ناپذیر است و از این ظرفیت باید برای پیشبرد امور در مباحث گوناگون از جمله غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان نهایت بهره را برد.
نکته مهم این جاست اگرچه نگرانی‌های والدین را نسبت به ورود بی حساب و کتاب نوجوانان و جوانان به شبکه‌های اجتماعی و اینترنت را باید به حق دانست چون به علت نداشتن آموزش‌ها و فراهم نبودن بسترهای لازم و حتی نداشتن برنامه‌های هدفمند و منسجم با چشم اندازهای مشخص نه تنها ورود آنها به این عرصه خوب نیست بلکه آسیب زا نیز خواهد بود.
کارشناسان معتقدند شبکه‌های اجتماعی از جمله ابزار ارتباطی مطلوبی هستند که برای نهادینه سازی آن نیاز به اطلاع رسانی و آگاهی بخشی و راهنمایی مربوط به خودش را دارد که متأسفانه به این مهم در کشورمان توجه نشده است.
برآیندها نشان می‌دهد در جامعه به دلیل اینکه مزایای این شبکه‌ها تشریح و تبیین نشده فقط بر بار منفی آن افزوده شده است و در باره معایب آن بیشتر اظهار و نظر می‌شود در حالی که می‌توان با اتخاذ برنامه ریزی های مربوط این عرصه را به فرصت تبدیل کرد.
به عنوان مثال، شبکه‌های اجتماعی به شرط داشتن برنامه هدفمند و تعریف شده ظرفیتی عالی برای غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان است اما برنامه ریزان امر باید در این ارتباط تدابیری بیندیشند زیرا نمی‌شود جلوی شتاب روز افزون پیشرفت‌های علمی را گرفت بلکه باید بتدریج برنامه‌های بخش‌های مختلف را با این امور منطبق کرد و پیش برد.
اوقات فراغت در 2 یا سه دهه گذشته بیشتر فضایی حقیقی و واقعی همراه با بازی‌های جسمی، تحرکی و خارج از فضای بسسته خانه بود ولی در دهه اخیر با رشد تکنولوژی و ورود اینترنت به زندگی افراد، شبکه‌های اجتماعی همه گیر شده تا حدی که به درون تمام خانه‌ها نفوذ کرده و همه اعضای خانواده به ویژه فرزندان را درگیر خود کرده است.
در این شرایط هست که شبکه‌های اجتماعی، با وجود همه حسن و مزایای آن، یکسری دغدغه‌ها و نگرانی‌هایی را بر خانواده‌ها تحمیل کرده به ویژه اینکه نوجوانان در زمان‌های فراغت، خواه ناخواه بیش از پیش به سمت این فضا کشیده شدند.
مادر یک دانش آموز دوره متوسطه اول در شهر اصفهان گفت: فصل تابستان از یک طرف فصل آسایش، آرامش و تفریح برای خانواده‌ها به ویژه فرزندان و از سویی دیگر دغدغه‌ای برای نوع استفاده بچه‌ها از این موقعیت است.
مینا نصری در گفت و گو با ایرنا افزود: جاذبه این فضا با توجه به سهولت و تنوع آن به ویژه امکان دستیابی به بازی‌های اینترنتی و همچنین فیلم‌ها و بسیاری موارد دیگر سبب شده که نوجوانان و جوانان بیشتر اوقات خود را در فصل تابستان به آن اختصاص بدهد.
وی با بیان اینکه تنها حسن استفاده از این فضا برای فرزندان حضور و وجود فیزیکی آنها در خانه است، گفت: ولی متأسفانه جذابیت آن موجب کاهش ارتباط کلامی و چشمی اعضای خانواده با یکدیگر شده است.
وی ناآگاهی خانواده‌ها از نوع استفاده فرزندان شأن از این شبکه‌ها را یکی از نگرانی‌های آنها در این خصوص ذکر کرد و گفت: از اینکه کودکان، نوجوانان و جوانان به راحتی امکان دسترسی به هر مطالب و موضوعی خارج از محدوده سنی خود را دارند می‌تواند برای آنها بسیار مشکل ساز و تهدید کننده باشد.
به اعتقاد خانم نصری نظام آموزشی کشور باید نحوه استفاده دانش آموزان از گوشی تلفن همراه، شبکه‌های اجتماعی و اینترنت آموزش دهند و والدین و جامعه نیز برای تحقق این راهبرد همراهی‌های لازم را داشته باشد.
پدر یک دانش آموز کلاس ششم ابتدایی هم گفت: تعریف و کاربرد اوقات فراغت برای نوجوانان و جوانان در شرایط حاضر نسبت به گذشته بسیار تغییر کرده و تاحدودی به دغدغه‌ای برای خانواده‌ها تبدیل شده است.
مسعود قنبری در گفت و گو با ایرنا افزود: زمانی خروج فرزندان از منزل و بی اطلاعی خانواد ها از موقعیتی که فرزندشان در آن قرار دارد بسیار نگران کننده بود و هم اکنون شبکه‌های اجتماعی نگرانی‌های آنها را دوچندان کرده است.
وی این شبکه‌ها را به دلیل تفکیک و تعریف نشدن درست و واضع برای افراد در سنین مختلف و امکان دستیابی به همه موضوعات و مسائل نامناسب تهدید برای نوجوانان و جوانان به ویژه در فصل تابستان که فارغ از درس و مشغله تحصیل هستند دانست.
وی تاکید کرد: نظام برنامه ریزی کشور در سطوح مختلف از جمله نهادهای ذخیل در بخش آموزش موظف هستند برای آموزش و آگاهی بخشی نسل جدید در ارتباط با استفاده از جمله شبکه‌های اجتماعی و اینترنت ضروری است.
قنبری بیان کرد: غفلت مسؤولان امر در این امر مهم موجب می‌شود تا فرزندانمان در گرداب آسیب‌های اجتماعی غرق شوند و آنگاه نتوان
برای آن تدابیری اتخاذ کرد و هم اکنون تا دیر نشده باید در کلاسهای آموزشی اوقاف فراغت به این نکات مهم پرداخت و موضوع را تبیین کرد.
**اوقات فراغت جوانان نیازمند برنامه ریزی است
یک کارشناس مسائل فرهنگی و پرورشی دانش آموزان با توجه به شکل گیری شخصیت بسیاری از کودکان و نوجوانان در فصل تابستان گفت: اوقات فراغت مکمل نظام تعلیم و تربیت در شکل دهی به هویت جوانان است و گذران مطلوب اوقات فراغت، نیازهای درونی فرد را برآورده می‌سازد و زمینه رشد ابعاد شخصیت وی را فراهم می‌کند.
رؤیا حیدرپور در گفت و گو با ایرنا افزود: با توجه به امکان دسترسی همه افراد به ویژه نوجوانان و جوانان به اینترنت، ماهواره و فضای مجازی، گفت: باید خانواده‌ها برای اوقات فراغت نوجوانان و جوانان حتی استفاده آنها از فضای مجازی برنامه ریزی کنند.
وی اظهار داشت: همچنین برنامه ریزان فرهنگی باید پیش از تعطیلی مدارس و در طول سال تحصیلی به بیان تهدیدها و آسیب‌های فضای مجازی به دانش آموزان بپردازند و آنها را به نوعی تربیت کنند که آگاهانه از این فضا استفاده کنند.
این کارشناس پرورشی افزود: از سوی دیگر وجود تفریحات سالم و قابل دسترس می‌تواند میزان استفاده نوجوانان و جوانان از فضای مجازی را کاهش دهد و این مهم نشانه اهمیت توجه دست اندرکاران و متولیان امور فرهنگی در جامعه است..
وی با بیان اینکه اقتضای سن نوجوانان و جوانان می‌طلبد که انرژی فوق العاده خود را به هر شکل ممکن تخلیه کنند، گفت: اگر دانش آموزان امکان ثمربخش ساختن وقت آزاد خود از طریق ارضای روحیه کنجکاو و خلاق خود را نداشته باشنند، سوق دادن آنها به سمت فعالیت‌ها و تفریحات ناسالم و آن هم در فضای غیر واقعی و مجازی که قابل دید همگان نیست بسیار زیاد است.
**استفاده خارج از زمان و ضوابط از شبکه‌های اجتماعی، نوجوانان را بیمار می‌کند
یک روانشناس تربیتی با اشاره به اینکه اوقات فراغت فرصتی برای رهایی از فضای بسته و تئوری مدرسه است، گفت: اگر خانواده‌ها در فراغت تابستانه که مشغله‌ای برای تحصیل وجود ندارد مراقب حضور فرزندان در فضای مجازی نباشند آنها به لحاظ روحی و جسمی بیمار خواهند شد.
افسانه برومند در گفت و گو با ایرنا افزود: باید این مهم مورد آسیب شناسی قرار بگیرد که چرا نوجوانان و جوانان تا این حد از فضای حقیقی کنده شده و به فضای مجازی روی آورده‌اند؟
وی تصریح کرد: یکی از علت‌های مهم بی علاقگی دانش آموزان به فضای حقیقی و کشش به سمت فضای مجازی را می‌توان به بی برنامگی و یا برنامه زدگی‌های فرهنگی برای اوقات فراغت نوجوانان و جوانان از سوی متولیان امر دانست.
این روانشناس اضافه کرد: خانواده‌ها باید در استفاده از فضای مجازی به فرزندان خود آگاهی بدهند و نگذارند که ساعت‌ها وقت و انرژی آنها در این فضا هدر برود.
وی با تاکید بر اینکه باید فرزندان را عادت دهید که در یک ساعت خاص از فضای مجازی استفاده کنند، گفت: همچنین خانواده‌ها باید سعی در غنی سازی اوقات فراغت فرزندان خود بنا بر علاقه و سلیقه آنها کنند تا آنها وقت کمتری را با اینترنت و گوشی‌های تلفن همراه بگذرانند.
**خانواده‌ها مراقب تهدیدات و آسیب‌های فضای مجازی برای نوجوانان باشند
رئیس پلیس فتا (تولید و تبادل اطلاعات) فرماندهی انتظامی استان اصفهان به خانواده‌ها توصیه کرد که مراقب تهدیدات و آسیب‌های فضای مجازی به ویژه در فصل تابستان برای فرزندان خود باشند.
سرهنگ مصطفی مرتضوی افزود: اینترنت امروز در سبد هر خانواده ایرانی قرار گرفته است و قابلیت‌های فراوان این فضا باعث شده کاربران نگاه یک جانبه به فرصت‌ها داشته و از آسیب‌ها و تهدیدات غافل شوند و همین امر زمینه ساز وقوع بسیاری از جرایم سایبری شده است.
وی اظهار داشت: بر این اساس باید اقدامات آموزشی منسجمی از سوی نهادهای متولی اوقات فراغت برای استفاده نوجوانان و جوانان از فضای مجازی صورت گیرد.
رئیس پلیس فتا فرماندهی انتظامی اصفهان با اشاره به اینکه تا سال 2024 اینترنت حق اولیه بشر شناخته خواهد شد و تمامی خدمات در این بستر ارائه می‌شود، گفت: از اکنون باید شیوه درست استفاده از این فضا همراه با اطلاع رسانی و آگاه سازی تهدیدات آن به افراد جامعه به ویژه دانش آموزان آموزش داده شود.
وی یادآور شد: اکنون وضعیت نفوذ اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در کشور 10 درصد بالاتر از میانگین جهانی است و در استان ضریب نفوذ اینترنت 74 درصد است در حالی که در کشور 69.8 درصد است.
وی یادآور شد: افزایش جرایم رایانه‌ای استان اصفهان با شاکی خصوصی در سال گذشته نسبت به سال قبل ان 63 درصد رشد یافته است.
سرهنگ مرتضوی، پیشگیری اجتماعی را گامی مهم در کاهش وقوع جرایم در فضای مجازی دانست و گفت: پلیس فتا به منظور ارتقای دانش سایبری شهروندان و تحقق پیشگیری اجتماعی به صورت مستمر، اقدام به برگزاری کلاس‌های آموزشی برای جوامع هدف می‌کند.
استان اصفهان افزون 900 هزار دانش آموز دارد.
6994/‏6026/‏