پیام سپاهان
در قالب یک پایان نامه بررسی شد؛
تشخیص زودهنگام بیماری «فنیل کتونوریا» با کمک حسگرزیستی
دوشنبه 24 تير 1398 - 12:06:16
پیام سپاهان - جایزه پروفسور حسابی به پایان نامه دانشجوی دانشگاه کاشان تعلق گرفت. در این پژوهش محقق موفق به ساخته یک حسگر زیستی شد که روش نوینی برای تشخیص زود هنگام بیماری فنیلکتونوریا به دست می‌دهد.
به گزارش ایسنا-منطقه اصفهان، وحید اسکندری دانش‌آموخته کارشناسی ارشد نانو فیزیک دانشگاه کاشان، در پایان نامه خود به "ساخت و بررسی حسگر زیستی مبتنی بر پراکندگی رامان ارتقاء یافته سطحی (SERS) به هدف آشکارسازی مولکول فنیل آلانین موجود در پلاسمای خون کودکان مبتلا به بیماری فنیل کتونوریا" پرداخت.
در این پژوهش، ابتدا با استفاده از روش شیمیایی -روش تولنز- نانوذرات نقره در دمای 5±50 درجه سانتیگراد ساخته و با استفاده از آنالیزهای طیفسنجی فرابنفش- مرئی( Vis-UV)، طیف پراکندگی دینامیکی نور (DLS)، پراش اشعه ایکس (XRD) و تصویرمیکروسکوپ الکترونی عبوری ( TEM) مشخصه های نانوذرات نقره ساخته شده بررسی شدند.
در ادامه با استفاده از روش های شیمیایی، اسپری، الکترونهشت و چرخشی، نانوذرات نقره روی زیرلایه های شیشه ای لام و شیشه رسانا (FTO،) لایه نشانی شد. از آنجا که طیف رامان مولکول‌هایی که بر روی نانوساختارهای نقرهای جذب سطحی شده اند، به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد، می‌توان از حسگرهای رامان ارتقاء یافته سطحی SERS ساخته شده بر پایه این نانوساختارها برای آشکارسازی مقادیر بسیارکم مولکول ها و مواد بیولوژیکی استفاده کرد.
با استفاده از آنالیزهای مختلف شامل طیف سنجی فرابنفش-مرئی (Vis-UV)، پراش اشعه ایکس (XRD)، طیف فوتولومینسانس(PL)، میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM)، طیف نگاری فوتوالکترون اشعه ایکس (XPS)، تصویرمیکروسکوپ الکترونی روبشی (FESEM)، طیف تفکیک انرژی پرتو ایکس(EDX)و طیف رامان (Raman) مشخصه های نانوذرات نقره و پلاسمای خون روی زیرلایه های ساخته شده به روش‌های مختلف، بررسی شدند.
در این مطالعه زیرلایه های ساخته شده به عنوان زیرلایه فعال SERS برای آشکارسازی اسیدآمینه فنیل آلانین تا غلظت 10 به توان 8- مولار استفاده شده است، سپس با مقایسه نتایج به دست آمده از لایه های مختلف، زیرلایه شیشه ای پوشش داده شده با روش شیمیایی به عنوان موفقترین زیرلایه در ساخت حسگر SERS استفاده شد. روشهای الکترونهشت، اسپری و روش چرخشی توان تشخیص اسیدآمینه فنیلآلانین تا غلظت 10 به توان 7- مولا را دارا هستند. 
اهمیت آشکارسازی این اسیدآمینه ناشی مربوط به اهمیت آن در تشخیص سریع بیماری فنیلکتونوریا در نوزادان است. در ادامه برای کاربردی کردن حسگرهای ساخته شده، پلاسمای خون کودک سالم و کودک مبتلا به بیماری فنیلکتونوریا بر روی هرکدام از حسگرهای ساخته شده حکاکی شد و اسیدآمینه فنیلآلانین موجود در پلاسمای خون کودک مبتلا به بیماری فنیلکتونوریا و کودک سالم مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج این پژوهش نشان داد که به علت سادگی فرآیند ساخت، کم هزینه بودن و قابلیت آشکارسازی مواد با غلظت‌های کم، روش نوینی برای تشخیص زود هنگام بیماری فنیل کتونوریا را ارایه می دهد.
به گزارش ایسنا، بیماری فنیل کتونوریا یک نقص متابولیکی مادرزادی نادر است. اختلال اصلی در این بیماری، تجمع اسید آمینه فنیل آلانین در مایعات بدن و سیستم عصبی است. تجمع این اسید آمینه به دلیل عدم وجود آنزیم مورد نیاز برای تبدیل فنیل آلانین به تیروزین رخ می‌دهد. تجمع غیرطبیعی این اسید آمینه در بدن کودک، خطرناک است و منجر به بروز اختلالاتی در مغز و پوست می‌شود. تجمع اسید آمینه فنیل الانین در بدن کودک باعث عقب ماندگی ذهنی می‌شود.
بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه کاشان، این پایان نامه در جشنواره پایان نامه‌های برتر ایران، جایزه پروفسور حسابی (دوره دوم) به‌عنوان پژوهشگر و دانشجوی برتر انتخاب شد. استاد راهنمای این پایان نامه را دکتر نفیسه شریفی عضو هیات علمی پژوهشکده نانو دانشگاه کاشان بر عهده داشت.
جشنواره پایان‌نامه‌های برتر ایران جایزه ویژه پروفسور حسابی در انتهای هر ترم تحصیلی دانشگاهی با مشارکت طیف وسیعی از اساتید دانشگاه‌های ایران برگزار می شود. هدف این جشنواره انعکاس دستاوردهای جامعه علمی، آموزشی و صنعتی سراسر کشور، داوری، بررسی و درجه‌بندی پایان‌نامه‌های انجام‌شده در دانشگاه‌های ایران و درنهایت گردآوری و انتشار برترین پایان‌نامه‌های انجام‌شده در دانشگاه‌های ایران و یا توسط دانشجویان ایرانی، در یک مجموعه واحد و به‌صورت منظم و دوره‌ای است.
کد خبرنگار:13037
انتهای پیام

http://www.sepahannews.ir/fa/News/103228/تشخیص-زودهنگام-بیماری-«فنیل-کتونوریا»-با-کمک-حسگرزیستی
بستن   چاپ