چاپ

سپاهان نیوز - استاد بیوتکنولوژی دانشكده کشاوری دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: اگر مردم بدانند واقعیت گیاهان تراریخته چیست و اطلاعاتشان در این زمینه بالاتر رود، شاید نگرانی‌های استفاده از این گیاهان از بین برود.
آقافخر میرلوحی اظهار كرد: تراریخته به گیاهی گفته می‌شود که یک ژن به روش مهندسی ژنتیک به سلول‌های آن وارد شده است. ژن ابتدا در مرحله تک سلولی یا چندسلولی در محیط کشت بافت به درون سلول‌ها وارد می‌شود و در نهایت یک توده سلولی یا مستقیما یک گیاهچه تولید می‌شود و چون گیاهچه از تقسیم سلولی، سلول حاوی ژن منشا گرفته همه سلول‌های آن حاوی ژن خواهند بود.
میرلوحی درباره تفاوت این گیاهان با گیاهان ایجاد شده به روش انتخاب مصنوعی گفت: گیاهانی که به روش انتخاب مصنوعی ایجاد شدند، به روش هیبریداسیون یا تلاقی بین دو گیاه تولید می‌شوند كه اما از نظر سلامتی، هر دو نوع گیاه ایمن هستند.
وی تاکید کرد: روند ایجاد گیاهان طبیعی با تغییرات خاص کند و زمان بر است. انتقال ژنی از یک گیاه متعلق به گونه دیگر به گیاه دیگر به روش سنتی برای تغییر گیاه در نسل های بعدی، شیوه‌ای کند، بسیار طولانی و زمان بر است؛ اما مهندسی ژنتیک، روشی با سرعت و دقت بالاتر برای ایجاد تغییر در گیاه است.
استاد بیوتکنولوژی دانشكده کشاوری دانشگاه صنعتی اصفهان افزود: در روش سنتی، ممکن است با انتقال یك ژن، ژن‌های اضافی دیگر نیز منتقل شوند كه گاهی نمی‌توان آن‌ها را حذف کرد. اما با مهندسی ژنتیك دقیقا ژن مطلوب منتقل می‌شود. اگرچه هر دو روش هدفمند هستند اما سیستم تولید کننده گیاهان تراریخته کاراتر، سریع و حتی ایمن‌تر از روش‌های سنتی است.
میرلوحی در مورد مخالفت‌ها نسبت به گیاهان تراریخته گفت: مخالفان اطلاعات دقیقی از این روش‌ها ندارند و متاسفانه عوام زدگی و کم اطلاعی علمی باعث شده برخی گمان كنند که گیاهانی که تحت شرایط کنترل شده تراریخت می شوند از نظر سلامت ایمنی نداشته باشند در صورتی که این تصور نادرست است.
استاد زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه صنعتی اصفهان درباره اثرات گیاهان تراریخته در اکوسیستم گفت: گیاهان تراریخته بیشتر از گیاهانی که به روش سنتی اصلاح و کشت شده‌اند و از کود و سم استفاده می‌کنند، اثرات منفی ندارند. ولی در مجموع کشاورزی مدرن آثار و زیان‌های خود را دارد اما چاره‌ای جز استفاده از آن نداریم.
میرلوحی افزود: مثلا کود دهی در روش کشاورزی مدرن، ممکن است سبب آلودگی آب‌های زیرزمینی شود، با استفاده از حشره‌کش‌ها، این امکان وجود دارد که حشرات مفید از بین بروند یا باقیمانده سموم در سیستم چرخه غذایی وارد می‌شود، مجبوریم برای تولید غذای بیشتر از واریته‌های تک محصولی استفاده کنیم که این کار، تنوع ژنتیکی را از بین می‌برد اما این‌ها جزئی از از ویژگی‌های کشاورزی مدرن است.
وی تصریح كرد: هیچ یك روش‌های مهندسی ژنتیک و گیاهان تراریخته بیشتر كشاورزی مدرن به طبیعت آسیب نمی‌رساند. در واقع مهندسی ژنتیك در قالب کشاورزی مدرن، ژن‌هایی وارد گیاهان می‌كند که کار خاص خودشان را انجام می‌دهند و آسیب‌های حاصل از کشاورزی مدرن را تغییر نمی‌دهد حتی در برخی روش‌ها از این آسیب‌ها جلوگیری می‌شود اما اینکه گیاهان تراریخته بیشتر و زیان‌بارتر از گیاهان حاصل از کشاورزی مدرن هستند، درست نیست.
استاد زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه صنعتی اصفهان درباره ویژگی ژنهای وارد شده به گیاهان تراریخته گفت: گیاهانی که تا الان تراریخت شده‌اند و به طور عمده در سراسر جهان کشت می‌شوند، گیاهانی هستند که به علف‌های هرز مخصوصا علف کش رانداپ یا حشرات خاص مقاومت دارند. عموما گیاهانی که ژن‌های خاصی به آن‌ها اضافه می‌شود بر علیه حشرات خاص مقاوم می‌شوند و این یک نقطه قوت است زیرا حشره‌کش‌های متداول به صورت عموم همه حشرات را از بین می‌برندکه این یک آسیب اکولوژیک است.
میرلوحی ادامه داد: یکی از گیاهان تراریخت، golden rice است در واقع ژنی وارد گیاه شده که ویتامین A تولید می‌کند كه کمبود آن یك معضل اساسی در افریقا است و با این کار، این کمبود رفع می‌شود.
وی در مورد میزان خودکفایی کشور در تولید گیاهان تراریخت گفت: اکثر گیاهان تراریختی که در ایران وجود دارد وارداتی هستند گیاهی در ایران کشت نشده است. حدود 200 میلیون تن غذا در کشور نیاز است که 100 میلیون تن در داخل تولید و مابقی آن به ایران وارد می شود. در خصوص گیاهان تراریخت نیز کشورهای تولید کننده گیاهان ، خودشان این گیاهان را مصرف می‌کنند و مازادان را به بازار جهانی صادر می‌کنند.
استاد زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه صنعتی اصفهان تصریح كرد: به علت کمبود مواد غذایی، مجبوریم از بازار جهانی، این نیاز را تامین کنیم و آن چیزی که در بازار جهانی موجود است گیاهان تراریخته‌ای است و اگر حساسیت در استفاده از گیاهان تراریخته نیز زیاد باشد، باید به دنبال محصولات غیر تراریخته باشیم که در بازار موجود نیست.
میرلوحی در مورد علت عدم کشت این گیاهان در ایران گفت: یکی از توانمندی‌های علم بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک این است که صفات مختلفی که در گیاهان مختلف وجود دارد را در یک گیاه جمع کند. مثلا ژن‌های مرتبط با مقاومت به خشکی یا شوری را همزمان با ژن‌های مقاومت به حشره کش یا علف کش در یک گیاه وارد کنند كه به دلیل برخی مخالفت‌های بی دلیل باعث شده نهادهای مسئول در ایران اجازه چنین کشت‌هایی را ندهند.
وی در مورد هزینه و زمان مورد نیاز از تولید تا عرضه این محصولات گفت: زمان لازم از تولید تا عرضه این گیاهان به نوع گیاه و نوع ژن وارد شده بستگی دارد و ممکن است برای برخی گیاهان از یك تا 15 سال طول بکشد. برخی گیاهان به زمان طولانی‌تر و برخی کوتاه‌تری نیاز دارند. اگر مردم بدانند که واقعیت در مورد این گیاهان چیست و اطلاعاتشان در این زمینه بالاتر رود، شاید نگرانی‌های استفاده از گیاهان تراریخته از بین برود.
استاد زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: هزینه تولید این گیاهان تنها زمان سرمایه گذاری اولیه است زیرا این هزینه برای گیاهان تراریخته گران‌تر از گیاهان غیرتراریخته است اما در دراز مدت سودآوری که از این گیاهان به دست می‌آید، این هزینه را جبرا خواهد كرد.