چاپ

پیام سپاهان - اصفهان – «نطنز» شهری که نام آن تداعی‌گر معنای «شهری با آبهای فراوان» است با برگزاری آیین های سنتی آیینی خود به سوگ سید و سالار شهیدان و یاران با وفایش نشسته است.

خبرگزاری مهر ، گروه استانها: شهرستان نطنز یکی از شهرستان‌های اصفهان با قدمتی چند هزار ساله است و مردم این شهرستان که با گویشی خاص و بسیار کهن از «زبان ایرانی» در دنیا شهره هستند با آداب خاصی به عزاداری برای امام حسین (ع) و یارانش می‌پردازند که این عزاداری‌ها به ویژه در ابیانه و بادرود معروف است.
شهری با آبهای فراوان در سوگ تشنگی شهدای کربلا نشست
نطنزی‌ که نام آن «شهری با آبهای فراوان» را تداعی می‌کند، پیش از فرا رسیدن ماه محرم در سوگ تشنگی و مظلومیت شهدای کربلا ناله عزاداری سر داده و در روز جمعه قبل از ماه محرم با آیین برافراشتن خیمه‌های حسینی در حسینیه‌ها و تکایا به استقبال ماه عزاداری سید و سالار شهیدان می‌روند.
این مراسم با حضور جوانان در نطنز و بادرود برگزار می‌شود، بدین ترتیب که در چهار حسینیه مرکزی شهر نطنز، چادر خیمه به شکل تقریبا هم‌زمان و با نوای «حسین حسین» مردم عزادار برافراشته می‌شود؛ سپس تزئینات عزای داخل خیمه شامل کتیبه‌هایی سیاه از پارچه‌های ساده مزین به اشعار محتشم کاشانی توسط جوانان در خیمه‌ها نصب می‌شود و مراسم نقاره‌زنی و مداحی نیز در طول برافراشتن خیمه برپاست.این مراسم در شهرهای بادرود و نطنز تفاوت اندکی دارد و در بادرود به جای نقاره‌زنی چاوشی ‌خوانی در رثای حضرت اباعبدالله انجام می‌شود.
جغجغه‌زنی، نخل‌گردانی و طلوع‌خوانی از جمله رسومات قدیمی نطنز در محرم است
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نطنز در گفت و گو با خبرنگار مهر ، در ارتباط با رسوم خاص عزاداری ماه محرم در این شهرستان ابراز داشت: جغجغه‌زنی، نخل‌گردانی و طلوع‌خوانی از جمله رسومات قدیمی است که عزاداران حسینی در روستای تاریخی ابیانه سالی‌های سال است این رسوم را در ماه عزای سیدالشهدا اجرا می‌کنند.
وی با بیان اینکه در رسم سنتی جغجغه‌زنی ابیانه عزاداران به جای سینه زدن در زمان مداحی، دو چوب خراطی شده را به یکدیگر می‌کوبند، ابراز داشت: نکته بسیار مهم اینکه نوحه‌های عزاداری اصیل و خاص هستند.
مشربی با اشاره به اینکه جغجغه‌زنی به طور معمول در روز تاسوعا و طلوع‌خوانی در عاشورا انجام می‌شود، گفت: در روز عاشورا مراسم عزاداری از ابتدای صبح تا انتهای شب ادامه دارد و بر این اساس رسمی به نام طلوع‌ خوانی شکل گرفته است.
وی ادامه داد: پیش از اذان صبح در هر محله چند نفری گرد یکدیگر آمده و شروع به نوحه‌خوانی می‌کنند و مردم را برای نماز صبح آگاه می‌سازند که به این رسم طلوع‌خوانی گویند.
آیینی بدون تحریف با قدمت 9 قرن در نطنز
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نطنز با اشاره به برگزاری آیین نخل‌ گردانی با قدمت 900 ساله که در تمام شهرهای این شهرستان و در روزهای تاسوعا و عاشورا انجام می‌شود، تاکید کرد: این آیین با گذشت 9 قرن هنوز نیز به همان شیوه قدیمی انجام می‌شود و عزاداران هنوز از همان کوچه پس کوچه‌های قدیمی و مسیرهای سخت عبور می‌کنند.
وی ادامه داد: افرادی که این نخل‌ها را بلند می‌کنند پای برهنه آن را کیلومترها بر روی شانه‌های خود حمل می‌کنند و به نوعی با اسرای کاروان کربلا همدردی می‌کنند.
مشربی با بیان اینکه نخل‌گردانی در بادرود با وجود حسینیه‌ای به نام «پایه نخل» ویژه و خاص است و طایفه‌های قدیمی این شهر از زمان قدیم پایه‌های این نخل را شریک بوده‌اند، تصریح کرد: بادرودی‌ها در آیین نخل گردانی شعرِ «یا سید سجاد! این نخل حسین است/ یا فاطمه! فریاد، این نخل حسین است» را زمزمه می‌کنند که تنها مخصوص مردم این شهر است و مردم با این شعر در رثای سیدالشهدا مویه و عزاداری می‌کنند.
قدمت برگزاری نمایش آیینی تعزیه در حسینیه مرکز شهر نطنز نزدیک به 500 سال است و آیین تعزیه‌ خوانی در نطنز در چهار حسینیه مرکز شهر، ارشاد علیا، افوشه و سرشک برگزار می‌شود وی با بیان اینکه ریش سفیدان نطنزی در شب عاشورا این نخل را با پارچه‌های مشکی مزین به عبارات «یا اباعبدالله» و«یا ثارالله» تزئین می‌کنند، ابراز داشت: دسته‌جات سینه‌زنی و عزاداری به دنبال نخل‌گردانان تا میدان امام حسین (ع) به عزاداری می‌پردازند و پس از ورود نخل در ظهر عاشورا به میدان امام حسین (ع) عزاداری با سوز خاصی در این مکان ادامه پیدا می‌کند.
نمایش آیینی تعزیه با قدمت 500 ساله در حسینیه مرکزی نطنز
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نطنز با اشاره به اینکه قدمت برگزاری نمایش آیینی تعزیه در حسینیه مرکز شهر نطنز نزدیک به 500 سال است، گفت: آیین تعزیه‌ خوانی در نطنز در چهار حسینیه مرکز شهر، ارشاد علیا، افوشه و سرشک برگزار می‌شود.
وی اضافه کرد: با وجود حسینیه و مساجد بسیاری که در نطنز آئین عزاداری برپا می‌کنند چهار حسینیه یاد شده در بین مردم نطنز از ارزش و اهمیت خاصی برخوردار هستند و این تکایا به‌ صورت سنتی و بسیار زیبا و برای تعزیه‌خوانی و عزاداری ساخته‌ شده است.
مشربی مراسم جاروکشی پیرغلامان حسینی را از دیگر رسوم قدیمی ایام ماه محرم در نطنز برشمرد که در حسینیه ارشاد علیا برگزار می‌شود و گفت: بازسازی ورود کاروان امام حسین (ع) به کربلا با حرکت کاروان‌های حسینی از جمله بادرود و خالدآباد، همراهی مداحان با نوحه‌های حزن انگیز با این کاروان و سپس به نمایش گذاشتن حرکت قافله اسرا از رسوم ویژه نطنز در این ایام است.
جمعیت چند برابری نطنز در محرم
وی با اشاره به بیش از 100 تعزیه در دهه نخست محرم در نطنز برگزار می‌شود، گفت: تعزیه شهرستان نطنز به ثبت ملی رسیده است و نکته شورانگیز اینکه تعزیه خوانی در نطنز دارای بانیانی است که تمام هزینه‌های این نمایش دیرینه عزاداری را تأمین می‌کنند.
ثبت ١٢٠ هیئت مذهبی در شهرستان نطنز نشان از ارادت دیرینه مردم این شهرستان به اهل‌بیت عصمت و طهارت دارد؛ نطنزی‌ها در ایام عزاداری سیدالشهدا از هر کجای کشور در نطنز حضور پیدا کرده و بدین ترتیب جمعیت این شهرستان در ایام محرم به چندین برابر می‌رسد.