چاپ

پیام سپاهان- به اعتقاد کارشناسان نبض حیات اجتماعی ما در داشتن امید اجتماعی است و راهبردهای جدید در بخش مدیریت، سیاست، اقتصاد، اجتماع و فرهنگ مهم بوده و برای خلق، گسترش و تعمیق امید در جامعه راهی جز وارد شدن به تجربیات جدید در این مسیر وجود ندارد.
امید اجتماعی به باور صاحبنظران به عنوان یک سرمایه اجتماعی مهم است زیرا سرمایه اجتماعی، توسعه و پیشرفت کشور را رقم می زند که نباید از آن غفلت کرد.
این کارشناسان تاکید کردند نگرش و دیدگاه علمی امیدآفرینی در جامعه امروز باید در بین مسوولان نهادینه شود.
ضرورت افزایش امید در جامعه به عنوان یکی از مقوله های اساسی پیشرفت و توسعه کشور بر کسی پوشیده نیست و جامعه ایران اکنون بیش از هر زمان دیگری نیازمند آرامش و امید آفرینی است چراکه امید لازمه حیات انسان ها و از شاخص های اصلی سرمایه اجتماعی است که موجب تلاش اعضای جامعه برای رشد و تعالی می شود.
در همین ارتباط میزگرد خبری با عنوان `ضرورت امیدآفرینی در جامعه` و با حضور محمود ابراهیمی مدیرکل امور اجتماعی استانداری اصفهان، مجتبی ناجی معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان، رضا اسماعیلی، جامعه شناس و معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان و سمانه استکی کارشناس فرهنگی حوزه جوانان اداره کل ورزش و جوانان اصفهان برگزار کرد.

** امید اجتماعی در جامعه به حداقل رسید
مدیرکل امور اجتماعی استانداری اصفهان در این میزگرد با اشاره به ارتباط مستقیم مقوله هایی نظیر امید و نشاط اجتماعی با یکدیگر گفت: متاسفانه بر مبنای بررسی ها امید اجتماعی در جامعه امروز در حداقل است و تحلیل های آماری همچنین نشان می دهد که در کنار آن مقوله نشاط اجتماعی در سطح پایینی قرار دارد.
محمود ابراهیمی اضافه کرد: افزایش نشاط اجتماعی مستلزم برنامه ریزی صحیح و یافتن راهکارهای عملیاتی و کاربردی است، زیرا بسیاری از برنامه های قبلی تاثیر مناسبی در این عرصه نداشته است و یا حتی برای این منظور طراحی و تدوین نشده بودند.
وی اطلاع رسانی درست و عقلانی در راه فعالیت های مثبت و سازنده را یکی از راهکارهایی دانست که از طریق آن می توان امید را در بین مردم زنده کرد.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری اصفهان ادامه داد: شهروندان وقتی عملکرد نظام را مثبت و در راستای حل مشکلات ارزیابی نکنند نسبت به مسوولان بی اعتماد می شوند و همین بی اعتمادی منجر به ناامیدی خواهد شد.
ابراهیمی با بیان اینکه متولیان اطلاع رسانی در انعکاس برخی فعالیت ها کوتاهی کرده اند و یا آن را در حداقل ممکن قرار داده اند، خاطرنشان کرد: اطلاع رسانی باید به دور از بزرگنمایی و مبالغه و جانبدارانه باشد تا جلب اعتماد و افزایش امید را در دل اجتماع رقم بزند.
به گفته این مسوول، شرایط اقتصادی نامناسب و وضعیت نامطلوب اقتصادی خود یکی از دلایل اصلی بروز ناامیدی در بین افراد جامعه است و بی شک با بهبود فضای اقتصادی این معضل می توان برای بهبود شرایط امید داشت.

*** نباید با تنگ نظری سد راه نشاط مردم شویم
به گفته ابراهیمی، تبعیض، تنگ نظری، افکار بسته و قوانین زیاد و دست و پاگیر را از جمله دیگر مقوله هایی معرفی کرد که مستقیم و غیرمستقیم نه تنها نشاط اجتماعی را کاهش می دهد، بلکه مردم را مأیوس و دلزده می کند.
این مسوول استانداری اصفهان ادامه داد : نباید با تنگ نظری و اظهار نظرهای غیر عقلانی، سد راه نشاط در بین مردم شویم، در بسیاری از شهرها با برگزاری یک مراسم ساده و یا هفته فرهنگی مخالفت می شود که با چنین نگرشی زمینه ناامیدی در بین شمار زیادی از مردم فراهم می شود.
وی امیدآفرینی در ابعاد مختلف را ضروری برشمرد و اظهارداشت: امیدآفرینی در حوزه های شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی شکل می گیرد، زیرا این مباحث با هم در ارتباط هستند و تاثیر متقابل بر روی هم دارند.
ابراهیمی استفاده از دانش و تجربه نخبگان و دانشگاهیان را به عنوان یکی از ابزارهای مهم دستیابی به این مهم ارزیابی کرد و افزود: نگرش و دیدگاه علمی در امیدآفرینی در جامعه باید در بین مسوولان نهادینه شود، زیرا پیشتر به جای این نگاه، عملکردهای بی حساب و کتاب وجود داشته و به نوعی کارها هیاتی جلو رفته است.
وی به اشاره به اهمیت عقل گرایی و توجه به خرد جمعی، خاطرنشان کرد: اندیشه ورزان در اجتماع باید بیش از گذشته در راه تبیین روشهای مناسب برای دستیابی به امید بیشتر تلاش کنند.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری اصفهان در ادامه امید اجتماعی را به عنوان یک سرمایه اجتماعی مهم دانست و اضافه کرد: سرمایه اجتماعی، توسعه و پیشرفت کشور را رقم می زند و نباید از آن غفلت کرد.
وی ادامه داد: برای مثال سال گذشته دولت در مقوله حاشیه نشینی در کشور بیش از 2 هزار میلیارد ریال هزینه کرد و این میزان امسال به 2 برابر افزایش یافته است اما نبود انعکاس خبری مناسب باعث شده افراد معدودی آن را بدانند.
ابراهیمی در رابطه با ایجاد نشاط و امید در سیاست، تصریح کرد: فعالیت بیشتر تشکل ها و احزاب سیاسی زمینه ایجاد نشاط در سیاست کشور را مهیا می کند، بسیار دیده شده که یک نامزد انتخاباتی با وعده های متنوع مردم را دلخوش و امیدوار می کند و پس از آن با عدم تحقق آن ها زمینه یأس و ناامیدی را در بین جامعه رقم می زند که این خود از آفات اصلی در نظام سیاسی ایران به شمار می رود.
وی موازی کاری در مباحثی از جمله فرهنگ را نیز به عنوان یکی دیگر از آفات امروز ارزیابی کرد که وجود آن راه را برای فعالیت درست می بندد و خود به عدم بروز نشاط اجتماعی منجر می شود.

***گفت و گو راهی برای افزایش امید اجتماعی
ابراهیمی با ذکر مثالی در اصفهان و با بیان این که این مثال در تمام کشور نمود دارد، ادامه داد: با وجود فعالیت 20 دستگاه در حوزه فرهنگ، 700 کانون فرهنگی، بیش از 400 مرکز قرآنی، صدها مسجد و حسینه و تعداد زیادی سازمان های مردم نهاد فرهنگی، باز هم در ایران این موضوع چالش برانگیز باقی مانده و در آن به توفیق چندانی دست نیافته ایم.
به گفته مدیرکل امور اجتماعی استانداری اصفهان، ایجاد بستری برای فهم متقابل و گفت و گو راهی مناسب برای امید در کشور به شمار می رود و مسوولان نظام باید بیش از قبل در این عرصه به طور سازنده و مفید فعالیت کنند.

**امید، سرمایه و نشاط اجتماعی، جامعه را به حرکت در می آورد
استادان رشته جامعه شناسی گفت: امید، سرمایه، نشاط و حرکت های اجتماعی را می توان به عنوان انرژی های لازم برای به حرکت در آوردن جامعه است که اگر به اندازه کافی در جامعه تزریق نشود اجتماع کنونی در یک حالت اوتیسم، فرورفتگی و یاس اجتماعی قرار می گیرد.
رضا اسماعیلی با تاکید بر ضرورت امید آفرینی در جامعه و این که سیستم های اجتماعی همانند بدن انسان در شرایط نامطلوب دچار ناخوشی و بیماری می شود و نیازمند درمان و بازنگری است ، گفت: حیات اجتماعی ما به گونه ای است که هر آنچه موجب می شود که در جامعه چسبندگی ایجاد کند و اهداف جامعه را روشن و مسیرها و روش هایی که برای افراد وجود دارد را تعریف کند اگر در جایگاه خود تعریف نشود، آن جامعه دچار بیماری هایی می شود که نیازمند واکاوی، تشخیص و اتخاذ راه حل ها و درمان هایی است.
معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان با بیان این که جامعه اکنون به شدت در تب و تاب نوسانات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در عرصه ملی و بین المللی قرار دارد و دچار چالش ها و تهدیدات جدی است، افزود: در این شرایط باید با ارائه و بکارگیری راهکارهای اساسی و اصولی، امید، سرمایه و نشاط اجتماعی را به عنوان انرژی لازم برای به حرکت درآوردن جامعه تزریق کرد.
این محقق و پژوهشگر علوم اجتماعی تصریح کرد: بقا و دوام هر جامعه ای در گرو آن است که اهداف روشن و مشخصی برای آن تعریف شده باشد و راه ها و روش هایی مناسبی تدارک دیده شود و اعضای جامعه از اشتیاق و انگیزش بالایی برای حرکت کردن در مسیر پیشرفت و توسعه برخوردار باشند.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان بیان کرد : هر فرد، گروه و جامعه ای از آرزوهایی برخوردار است که اگر شرایط و فرصت برای امکان تحقق آن فراهم شود می تواند به عنوان یک هدف برای امید بخشی در جامعه به آن پرداخته شود.
وی تصریح کرد : در این راستا اگر بین آرزوهای آرمانی که در بین افراد و جامعه وجود دارد و گروه هایی که می توانند آن را تحقق ببخشند به جای امید، فاصله ایجاد شود به ناامیدی و یاس اجتماعی منجر خواهد شد.
اسماعیلی، یکی از راهبردهای مهم و اساسی در جامعه ای که هم به لحاظ زبانی و گویش و هم از نظر گرایش های مذهبی و اعتقادی و تنوع اقلیمی و محیطی نیازمند انسجام است را ایجاد اعتماد به نفس اجتماعی در آن به عنوان مولفه ای مهم برشمرد.
این جامعه شناس تاکید کرد : در این راستا اگر چهار سازمان شامل دستگاه قضایی، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و شهرداری با توانایی و کارآمدی بالا، می توانند به عنوان موتور محرکه و پیشران های تحرک امید اجتماعی در جامعه باشند.
وی گفتمان سازی امید اجتماعی را در جامعه بسیار مهم برشمرد و گفت: نبض حیات اجتماعی ما در داشتن امید اجتماعی است و راهبردهای جدید در بخش مدیریت، سیاست، اقتصاد، اجتماع و فرهنگ مهم بوده و برای خلق، گسترش و تعمیق امید در جامعه راهی جز وارد شدن به تجربیات جدید در این مسیر وجود ندارد.
وی، سیاست عفو اجتماعی به جای انتقام، پرداختن به بخش مدیریت اشتغال در سطح مجلس، دولت و سیاستگذاران کلان نظام، جایگزینی جوانان به جای بازنشستگان در مشاغل مختلف و پاسخگویی سیستم های فرهنگی به نیازهای جوانان را راهکارهای مختلفی در ایجاد امید و نشاط اجتماعی برشمرد.
اسماعیلی همچنین مشارکت دادن مردم در تصمیم گیری ها را در ایجاد امید در جامعه بسیار موثر دانست و گفت: اگر مردم احساس بیگانگی نسبت به جامعه خود نکنند و تعلق و وابستگی اجتماعی داشته باشند هم امید در آنها پدید می آید و هم برای جامعه بسیار موثرتر خواهند بود.

**ایجاد امید یک استراتژی برد برد مضاعف است
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان گفت: ایجاد امید اجتماعی در جامعه یک استراتژی برد برد مضاعف و موضوعی است که هر سیاستمدار و برنامه ریز اجتماعی از آن نفع می برد.
مجتبی ناجی افزود: برخی برنامه ریزان اجتماعی گاهی ناخواسته به آن توجهی ندارند و آن را در رده اولویت های جامعه قرار نمی دهند و به نوعی از آن غفلت می کنند.
وی با تاکید بر این که اگر به امید در جامعه توجه نشود یاس و ناامیدی جای آن را خواهد گرفت و منجر به آسیب ها، چالش ها و ناهنجاری های بسیاری می شود ، گفت : در این صورت مدیران اجتماعی بیش از هر کس دیگری از آن متضرر خواهند شد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد : در این راستا باید در تصمیم گیری ها برای مردم با بیان عقبه ها و پیوست های استراتژی های قابل ترسیم، روشنگری صورت گیرد زیرا این مهم تاثیر بسزایی بر روی امید اجتماعی خواهد داشت.
وی، امید را دارای سه مولفه دانست و افزود : هدف، وسیله و عامل، سه مولفه اساسی و مهم امید در جامعه است.
ناجی، امید را تفکر معطوف به هدف برشمرد و گفت : به عنوان نمونه می توان علت کاهش گرایش به ازدواج و تحصیل در بین جوانان را یکی از دلایل ضعیف بودن امید در جامعه ارزیابی کرد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان اصفهان افزود: برای ایجاد و تقویت امید در جامعه باید با تکنیک های امید درمانی و القای امید به انسان های افسرده وارد عمل شد.
به گفته وی تمامی دستگاه ها باید در راستای شناسایی و رفع مشکلات جامعه به منظور ایجاد امید و نشاط اجتماعی وارد عمل شوند.
ناجی با اشاره به اینکه قدرت پیش بینی استرس و ناامیدی را از افراد کم می کند، گفت: باید با راهبرد انتظار مثبت نسبت به آینده و پیش بینی پذیری حتی در رابطه با رویدادهای ناگوار به کاهش استرس و ایجاد امیدواری در جامعه اقدام شود.

*** مردم را در حل مشکلات سهیم کنیم
کارشناس فرهنگی حوزه جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان در این میزگرد نسبت به بسترسازی برای مشارکت بیشتر مردم در زمینه های گوناگون به عنوان راه حلی برای افزایش امید در اجتماع تاکید کرد.
سمانه استکی با بیان اینکه برخی اوقات سردرگمی و بلاتکلیفی با ناامیدی در افراد اشتباه گرفته می شود، خاطرنشان کرد: ایجاد احساس اعتماد و امنیت در شهروندان و همچنین تامین رفاه برای آنان زمینه ساز افزایش امید و کاهش ناامیدی است.
وی با اشاره به بحران های مختلف تصریح کرد: در زمان جنگ تحمیلی شرایط نامناسبی بر کشور حاکم بود، اما مردم به نسبت امیدواری بیشتری در مقایسه با زمان حاضر داشتند که می توان یکی دلایل آن را فاصله بین حکومت و جامعه دانست.
این کارشناس امور جوانان تصریح کرد: وقتی مردم می بینند نگرش برخی از مسوولان متفاوت از منافع ملی و مردم است و فقط به فکر خودشان هستند دلسردی در آنان افزایش پیدا می کند و اینگونه تصور می کنند که عادلانه از همه امکانات بهره نبرده اند.
استکی گفت که باید تحقیقات علمی در این ارتباط بیشتر شود که انواع نا امیدی و همچنین دلایل بروز آن به طور مشخص تعیین شود.
به گفته وی یافتن راه حل های ریشه ای به جای راهکارهای مقطعی و گذرا باید در دستور کار مدیران قرار بگیرد و با عزم جدی بتوان برای آینده روشن کشور تلاش کرد.
کارشناس فرهنگی حوزه جوانان اداره کل ورزش و جوانان اصفهان بیان کرد که سپردن بسیاری از امور به مردم خلاقیت را در فعالیت ها افزایش می دهد و بی شک عملکرد مردم می تواند حلال بسیاری از مشکلات باشد، زیرا شهروندان خلاقیت بیشتری دارند و سهیم کردن آن ها در امور اداره کشور امیدآفرینی را به دنبال خواهد داشت.