پیام سپاهان- رسول رکنی زاده در همایش گرامیداشت روز جهانی آینده با عنوان "تاملی کوتاه بر آینده دانشگاه" در دانشگاه اصفهان، اظهار کرد: گرچه نام موضوع مورد بحث آینده پژوهی است، اما رویکرد تازه به تاریخ است، در علم تاریخ ما گذشته را بررسی می کنیم که ببینیم چه اتفاقی افتاده است؛ در دانش تاریخ سعی نمی کنیم حوادث را تغییر دهیم، اما در آینده پژوهی مطالعاتی انجام می‌شود که ببینیم آینده محتمل و ممکن چیست؟ از سویی دیگر ترجیح می‌دهیم به آینده مورد ترجیحمان نیز توجه کنیم.

وی ادامه داد: واژگانی مانند آینده ساختن، آینده پژوهی و ... واژگان جدید مربوط به دوران مدرن هستند و این میل در انسان امروز است که در همه چیز دست ببرد و آن را طبق میل خود درست کند. مثلا در ژنتیک هدف اصلی‌اش شناخت برای درستکاری طبق میلش است و این طور نیست که تابع آن باشد و یا در حوزه روانشناسی، جامعه شناسی و در تمام حوزه ها این میل وجود دارد که تغییر را بشناسد.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان با بیان اینکه در آینده پژوهی سعی می‌شود بدون تعمیم هایی که مخرب هستند بر مبنای منطق، ساختار علمی و فکری ایجاد کرد، ادامه داد: مفهومی به نام آرمان شهر وجود دارد و گاهی انسان برای آرزوهای خویش آینده را در نظر می‌گیرند، کسانی که به آینده نگاه می‌کنند سه شرط اساسی در آرمانشهر گرایی دارند؛ نخست تصور انسان این است که برای تمام پرسش های مهم و اساسی یک پاسخ وجود دارد که این یک خطر است، دومین فرض اساسی این است که حتما روشی برای کشف پاسخ وجود دارد و سومین مساله این است که تمام پاسخ ها باید باهم سازگار باشند. 

وی تاکید کرد: سومین اصل آرمان شهر به تمام  سئوالات و مشکلات اساسی مردم رسیدگی می‌کند و همه انسان ها بر سر آنچه هست، توافق دارند. بیشترین دیکتاتوری های فکری ناشی از این نوع نگاه آرمانشهر گرایی است و این خطر بزرگی است که باید مراقب آن بود.

 رکنی زاده تصریح کرد: در آینده پژوهی صحبت از تغییر و مشارکت در آینده است، اما گاهی افراد تصور می‌کنند آنگونه که  می‌خواهیم، می‌توانیم آینده را بسازیم و این یک ایده مزاحم است که بدترین شکل آن در دوران حاکمیت کمونیست و استالین وجود داشته است که قرار بوده تمام انسان‌ها را پیرو این ایده کند که آثار مخربی بر جامعه داشت.

وی ادامه داد: در آینده می‌خواهیم مشارکت داشته باشیم، اما چیزی را که بخواهیم در نظر بگیریم این است که قصه آرمانشهر گرایی یکی از بزرگترین مسائلی است که عامل شکست آن است. زیرا فرهنگ ها، زبان های مختلف و انسان های متفاوت وجود دارد.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان افزود: یکی از راه های دسترسی پیدا کردن تساهل فرهنگی است. هر وقت ما در مورد مسائل و حقایقی فکر می‌کنیم، باید بپذیریم که انسان و گروه های مختلف وجوه این حقیقت را در دسترس داشته باشند و نمی‌ توانند یک شکل و ساختار داشته باشد. 

رکنی زاده خاطرنشان کرد: در آینده پژوهی باید به این تسامح دسترسی پیدا کنیم یکی از مسائلی  که مورد توجه است مساله تخصص گرایی افراط گرایی است. امروزه رشته های میان رشته ایجاد می‌شود به این دلیل که ما برای بسیاری از مسائل از یک تخصص نمی‌توانیم انتظار دستاوردهایی را داشته باشیم. به این خاطر افراد باید مطالبی که مربوط به رشته خودشان است را بخوانند، اما در کنار آن نگاهی هم به فصول دیگر کتاب هستی داشته باشند. این به انسان یک نوع قدرت تسامح می‌دهد که بپذیرد حقایق و اشکال دیگری از حقیقت وجود دارد که دیگران در آن متخصص هستند و می‌توانند با آن تعامل داشته باشد.