پیام سپاهان
کلیسای غرغن، امتداد یک قرن همزیستی
جمعه 2 فروردين 1398 - 13:46:39
پیام سپاهان - اصفهان- در حرکت به سوی غرب اصفهان، بنایی قدیمی واقع در قلب یک روستا، چکیده ای از تاریخ کهن و پر فراز و نشیب فریدن را به نمایش گذاشته است، کلیسایی که نمود همزیستی مهرورزانه ادیان در پهنه نصف جهان است.
به گزارش ایرنا، غرغن نام روستایی از توابع فریدن در 140 کیلومتری غرب اصفهان است که کلیسای سنت نشان آن در 22 آبان 1386 با شمارهٔ ثبت 19862 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
به گفته مورخان، مهاجرت‌ ارامنه‌ به ایران در دوره صفویه در چند نوبت‌ صورت‌ گرفت‌ و در هر بار گروهی‌ از ارامنه‌ به‌ اصفهان‌ و مناطق‌ شمالی‌ ایران‌ انتقال‌ یافتند، ساکنان اصلی این روستا ارامنه‌ای بودند که در زمان صفویان به فریدن بزرگ کوچانده شدند،نام این روستا نیز واژه‌ای ارمنی و بسیاری از عناوین مزارع و باغ ها روستا نیز ارمنی است.
به گفته تاریخ نگاران، پس از این که در سال 1349 احداث و آب گیری سد زاینده رود سبب مهاجرت ساکنان روستا های پشت سد شد، تعدادی از اهالی روستای یان چشمه و بابادگان به این روستا کوچ کرده و زمین ‌های کشاورزی و منازل ارامنه را خریداری کردند.
روستای غرغن معماری ویژه و منحصر به فردی دارد، این آبادی از چندین قلعه تشکیل شده که نحوه چینش قلعه‌ ها و ساخت جوی ها، چاه ها، طویله‌های احشام، کاهدان ها، دیوار ها، آشپزخانه‌ ها و ارتباط زیر زمینی قلعه ‌ها قابل توجه است، طبیعت و چشم اندازهای اطراف این روستا نیز در نوع خود بی نظیر است.
اهالی مهمان نواز غرغن به دامپروری، تولید فرآورده های لبنی، صنایع دستی و کشاورزی مشغولند و با زبان شیرین ترکی سخن می گویند که کمی نسبت به ترک زبانان منطقه متفاوت است.
فریدن را از این رو به "سرزمین شش قوم" می شناسند که در طول سالهای متمادی اقوام مختلفی در کنار هم با الفت و دوستی روزگار می گذراندند.
کلیسای روستای غرغن به عنوان یکی از مهم ترین نماد حضور ارامنه در این منطقه شناخته می شود، یادگار اصیلی که در همه روزهای سال به ویژه نوروز میزبان گردشگران بسیار از جمله اقلیت های دینی است، این بنا گواه همزیستی مسالمت آمیز ادیان در کهن دیار فریدن است.
باستان شناسان بر اساس کتیبه های چوبی به جای مانده، قدمت این بنا را به سال 1903 میلادی مصادف با اواخر حکومت قاجار نسبت می دهند.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری فریدن با بیان اینکه وسعت کلیسای غرغن 2 هزار متر و مساحت بنای اصلی 200 مترمربع است، در گفت و گو با ایرنا افزود: این بنا با هشت ستون چوبی نگه داشته شده است که بر روی برخی از این ستون ها کتیبه هایی وجود دارد.
به گفته وی نمای داخلی کلیسا نیز آجری و سقف بنا باچوب پوشیده شده است که به آن گرجی پوش، می گویند، دیواره های محوطه بیرونی کلیسا ازسنگ و خاک ساخته شده است.
محمود سلیمی افزود: در اطراف ساختمان کلیسا نیز اقامتگاه هایی کوچک تعبیه شده است و تابلوهای زیبا و نفیس آویخته شده از دیوارها همچنین کتاب ها، فرش واشیاء قدیمی موجود در این بنا هر یک در بردارنده بخشی از فرهنگ و آداب و اعتقاد قوم ارامنه است.
مسوول نمایندگی میراث فرهنگی فریدن افزود: فریدن به واسطه همزیستی با پیروان ادیان مختلف از ظرفیت های متنوع گردشگری قومی- اقلیتی برخوردار است که این مساله زمینه مساعدی برای رونق گردشگری فرهنگی در این منطقه ایجاد کرده است.
بنا به اظهار کارشناسان، گردشگری فرهنگی نوعی از گردشگری است که از طریق آن ‌یک گردشگر به درکی عمیق از فرهنگ ‏مردمان دیگر دست می‌یابد، گردشگری فرهنگی این امکان را فراهم می‌سازد تا جوامع محلی، فرهنگ‌ها و اقلیت‌ ها ‏در یک جامعۀ بزرگ ‌تر بتوانند ارزش‌های فرهنگی خود را به دیگران معرفی کنند، این نوع گردشگری همچنین دلیلی ‏برای نگهداری از میراث فرهنگی به‌جای مانده از پیشینیان است.
سلیمی در ادامه با بیان اینکه کلیساها از عوامل جذب گردشگر به شمار می روند، افزود: میراث فرهنگی نسبت به شناسایی، حفظ و ترمیم آثار تاریخی به جای مانده از تاریخ ارامنه اهتمام جدی داشته و صدور تاریخ و فرهنگ این بناها را در اولویت اصلی برنامه های خود قرار داده است.
فرماندر فریدن ایران را از معدود کشورهای کم تنش چند فرهنگی از نظر زبان، دین و مذهب توصیف کرد و در این خصوص به ایرنا گفت: در طول تاریخ، مردم جهان شاهد جنگ های متعدد عقیدتی یا قومیتی بوده اند اما زندگی مسالمت آمیز پیروان ادیان توحیدی در ایران و از جمله اصفهان همواره زبانزد بوده است.
به گفته وی مسیحیان، کلیمیان، زرتشتیان و اهل سنت استان اصفهان، در کنار ساکنان شیعه این خطه، زندگی مسالمت آمیزی را سپری می کنند که این روابط حسنه می تواند به عنوان یک الگو، بازتاب جهانی پیدا کند.
سید تقی معین الدینی افزود: این پیشینه و آثار به جای مانده از آن، فرصت بی نظیری برای تعامل دوسویه و استفاده از ظرفیت های فرهنگی نهفته در آن است.
وی وجود پیروان ادیان توحیدی در استان اصفهان را فرصت مناسبی برای بررسی نقاط مشترک بین این ادیان دانست و افزود: مردم فریدن از دیر باز تاکنون تعامل مثبت و دوستانه با اقلیت های مذهبی داشته اند، ارامنه در بسیاری از روستاهای فریدن سکونت داشتند و اکنون برخی ارامنه در این شهرستان روزگار می گذرانند.
به گزارش ایرنا، نخستین گروه گردشگران آلمانی در بازدید از جاذبه های گردشگری فریدن از جمله کلیسای غرغن در سال 1394، این منطقه را از منظر جاذبه های طبیعی و اقلیمی بسیار عالی توصیف کردند، آنها فریدن را از نظر تمدن کهن، شخصیت های بلند آوازه تاریخی و تعدد قومیتها منحصر به فرد توصیف کردند، بازدید گردشگران داخلی و خارجی از کلیسای روستای غرغن در سال های بعد ادامه یافت تا اینکه اکنون این بنا به یکی از مقصدهای برجسته گردشگری غرب استان شناخته شده است، تعداد انگشت شماری از اهالی روستا ارمنی هستند اما این کلیسا هر ساله در مناسبت های مختلف، پذیرای خیل عظیمی از هموطنان مسیحی و ارمنی است.
آمارها حاکی از آن است نزدیک به هفت هزار نفر از ارامنه کشور در استان اصفهان سکونت دارند، ارامنه دارای کلیساهای متعدد در گوشه و کنار استان اصفهان و آزادی در انجام مناسک و برپایی آیین های مذهبی و اجتماعی خود هستند.
گواه روشن زندگانی ارامنه در غرب استان، تولد میناسیان پژوهشگر، کتاب ‌شناس، تاریخ نگار و مترجم ایرانی در سال 1299 در روستای ارمنی ‌نشین خویگان این منطقه است.
شاخص‌ ترین اثر میناسیان در زمینه تاریخ نگاری، کتاب ' تاریخ سیصد و پنجاه ساله ارامنه فریدن' است که در سال 1362 از طرف انجمن ادبی 'گروگ ملید' در بیروت به چاپ رسید، او در این کتاب که نگارش آن 10 سال به طول انجامید، موفق شد اسناد و مدارک بایگانی شده سیصد و پنجاه ساله کلیسای وانک را گردآوری و تنظیم کند.
فریدن به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد خود، شاهرگ حیاتی اتصال استان اصفهان به غرب کشور به شمار می رود و به همین دلیل جمعیتی زیاد از مسافران و گردشگران در ایام نوروز به این منطقه وارد می شوند.
در زمان حاضر دو کلیسای تاریخی روستای غرغن وسواران فریدن درفهرست آثارملی به ثبت رسیده و مقدمات ثبت کلیسای روستای سینگرد نیز در حال انجام است.
27 اثر تاریخی شهرستان شامل 9 بنا و 18 تپه و محوطه تاریخی به ثبت ملی رسیده است.
غرغن نام روستایی از توابع بخش مرکزی فریدن در استان اصفهان است که در فاصله 16 کیلومتری از مرکز شهرستان قرار دارد.
فریدن با 2 شهر داران و دامنه، 28 روستا و جمعیت بیش از 49 هزار نفر در 140 کیلومتری غرب استان واقع است.
6026/9861

http://www.sepahannews.ir/fa/News/93031/کلیسای-غرغن،-امتداد-یک-قرن-همزیستی
بستن   چاپ